افسانه سلطان زاده - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران. رایانامه: soltanzade۹۲@uoz.ac.ir
احمد قنبری - نویسنده مسئول، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران. رایانامه: E.seyedabadi@uoz.ac.ir
اسماعیل سیدآبادی - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران. رایانامه: ghanbari@uoz.ac.ir
مهدی دهمرده - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران. رایانامه: dr.dahmardeh@uoz.ac.ir

به منظور ارزیابی بعضی ویژگی های مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه کینوا (Chenopodium quinoa)، آزمایشی به صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۹۹-۱۳۹۸ در مزرعه پژوهشی دانشگاه زابل اجرا شد. در این آزمایش عامل اصلی ورمیکمپوست در سه سطح (صفر، ۵ و ۱۰ تن در هکتار) و عامل فرعی کود شیمیایی در چهار سطح (۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰درصد میزان توصیه شده) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که اثر ساده ورمیکمپوست بر صفات مورفولوژیکی شامل ارتفاع بوته، وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت معنیدار میباشد. هم چنین اثر متقابل ورمیکمپوست و کود شیمیایی بر ویژگی های شیمیایی شامل پروتئین و رنگدانههای فتوسنتزی معنیدار بود. بیش ترین ارتفاع بوته (۷۵/۴۷ سانتیمتر)، وزن هزاردانه (۵۶/۲ گرم)، عملکرد دانه (۶۴/۱۵۰۰ کیلوگرم در هکتار)، عملکرد بیولوژیک (۲/۳۹۵۳ کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت (۳۸ درصد) از کاربرد ۱۰ تن ورمیکمپوست در هکتار و بالاترین میزان پروتئین و رنگدانههای فتوسنتزی از کاربرد تلفیقی ۱۰ تن ورمیکمپوست و ۵۰ درصد کود شیمیایی (۲۵ کیلوگرم در هکتار اوره، ۵۰ کیلوگرم در هکتار سوپرفسفاتتریپل و  ۵۰ کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم) در هکتار حاصل شد. نتایج کلی این آزمایش تاثیر مثبت مصرف هم زمان کود ورمیکمپوست و کود شیمیایی را بر ویژگی های مورفولوژیکی و شیمیایی کینوا نشان داد. به طوربه طوری که بیش ترین میزان پروتئین و رنگدانههای فتوسنتزی از تیمار ۵۰ درصد کود شیمیایی و ۱۰ تن ورمیکمپوست در هکتار به دست آمد. هم چنین بیش ترین ارتفاع بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت از مصرف ۱۰ تن ورمیکمپوست در هکتار حاصل شد. میتوان نتیجه گرفت که استفاده تلفیقی از کودهای شیمیایی و ورمیکمپوست میتواند ضمن افزایش عملکرد کینوا باعث کاهش مصرف کودهای شیمیایی و در نتیجه کاهش آثار زیستمحیطی ناشی از آن ها شود.

ارتفاع بوته, پروتئین, رنگدانه های فتوسنتزی, عملکرد دانه, کود آلی