علی سلمانی - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
حمیده روشنی خیاوی - آموزش و پرورش منطقه لاهرود، مشگین شرقی، اردبیل، ایران
زهرا اسماعیلی - کارشناسی روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

هدف: پژوهش حاضر بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اشتیاق تحصیلی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی بود.موارد و روش­ها: روش پژوهش حاضر آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم دارای اضطراب اجتماعی در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ شهرستان اردبیل بود. بدین منظور تعداد ۲۸ دانش آموز دارای اضطراب اجتماعی بر حسب  ملاک های ورود به پژوهش به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش وکنترل (هر گروه ۱۴ نفر) جایگزین شدند. پس از انجام پیش آزمون به کمک پرسشنامه های اشتیاق تحصیلی فردریکز، بلومنفیلد، پاریس و سازگاری اجتماعی کالیفرنیا  کلارک و همکاران، گروه آزمایشی ۸ جلسه (هرهفته دو جلسه) ۷۵ دقیقه ای برنامه آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی را دریافت کرد. درحالی که گروه کنترل هیچ برنامه مداخله ای دریافت نکرد. داده های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل کواریانس چندمتغیری تجزیه وتحلیل شد.یافته­ ها: نتایج نشان داد که آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی موجب تفاوت معنادار بین اشتیاق تحصیلی و سازگاری اجتماعی در دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی شده است (۰۱/۰ P<).نتیجه­ گیری: آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اشتیاق تحصیلی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی تاثیر مثبت دارد. بنابراین می توان گفت که از این برنامه می توان برای کمک به دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی استفاده کرد.

شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی, اشتیاق تحصیلی, سازگاری اجتماعی و دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی