فرود احسان بخش - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
حمید امانلو - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
محمد حسین شهیر - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

هدف از انجام این آزمایش بررسی اثر منیزیم جیره بر عملکرد تولید مثلی و بیان ژن های متالوپروتئیناز ۲ (MMP-۲)، متالوپروتئیناز ۹  (MMP-۹) و مهارکننده بافتی ۲(TIMP-۲) در جفت بود. تعداد ۵۰ راس گاو در هر تیمار  از ۳ هفته مانده به زایش به طور تصادفی به چهار تیمار آزمایشی اختصاص یافتند. تیمار ها شامل تیمار شاهد (منیزیم در سطح توصیه های (NRC)، تیمار سولفات منیزیم، تیمار کربنات منیزیم و تیمار اکسید منیزیم (منیزیم ۶/۰ درصد ماده خشک جیره) بود. پس از زایش از جفت هر گاو نمونه برداری انجام شده و  بیان  نسبی ژن ها مورد بررسی قرار گرفت. نمونه گیری از خون پیش و پس از زایش انجام شده و متابولیت های پلاسما اندازه گیری شد. در تیمار اکسید منیزیم و سولفات منیزیم بیان ژن MMP-۹ بالاتر بود و درصد جفت ماندگی در تیمارهای آزمایشی پائین تر از گروه شاهد بود (۰۵/۰>P ) تیمارهای آزمایشی تاثیر معنی داری بر بیان ژن هایMMP-۲  و TIMP-۲ نداشتند. جیره های آزمایشی باعث بهبود وضعیت منیزیم و انسولین پلاسما و کاهش معنی دار NEFA شدند (۰۵/۰>P) تیمارها تاثیری بر امتیاز برگشت رحمی، اولین فحلی و تعداد تلقیح نداشتند. تیمار اکسید منیزیم آبستنی در اولین تلقیح و آبستنی تا روز ۲۱۰ پس از زایش را بهبود داد. دام ها در تیمارهای آزمایشی نسبت به گروه شاهد روزهای باز کمتری داشتند (۰۵/۰> P) نتایج نشان داد که افزایش منیزیم جیره در مقایسه با توصیه های  NRC (۲۰۰۱) می تواند منجر به کاهش جفت ماندگی و بهبود باروری شود.

منیزیم, بیان ژن, جفت ماندگی, آبستنی