شهرام جمالی نصاری - دانشجوی دکترا، گروه زبانشناسی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران
حبیب گوهری - استادیار گروه زبانشناسی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران

چکیدههدف پژوهش حاضر بررسی میزان وام گیری مقولات واژگانی اصلی در کردی کلهری است. مقولات اسم، فعل، صفت و قید در کردی کلهری بررسی شدند تا مشخص شود در کدام مقوله گویشوران کردی کلهری بیشتر از واژه های بومی یا وام واژه فارسی استفاده می کنند. براساس متغیرهای سن، جنسیت و تحصیلات، افراد به هشت گروه تفکیک شدند تا میزان استفاده از کلمه های بومی و قرضی در هر گروه مشخص شود. برای گردآوری داده ها، از پرسش نامه ای (فهرست) محقق-ساخته شامل ۳۳۹ گویه (اسم، فعل، صفت و قید) استفاده شد. در طراحی پرسش نامه صرفا واژه هایی انتخاب شدند که در کردی کلهری هم از واژه کردی و هم معادل فارسی آنها استفاده می شود. نتایج نشان می دهد در همه مقولات بررسی شده، میزان استفاده از واژه های بومی بسیار بیشتر از وام واژه های معادل فارسی است. همچنین، بین میزان وام گیری از مقولات بررسی شده، تفاوت آشکاری دیده نمی شود، در حالی که در همه رویکردهای سلسله مراتب وام گیری (Treffers-Daller, ۲۰۱۰; Muysken, ۲۰۰۰; Thomason & Kaufman, ۱۹۸۸)، مقوله نحوی اسم قابلیت بالاتری برای وام گیری نشان می دهد. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد دلایل دیگری به غیر از جایگاه سلسله مراتبی واژه ها، مانند خلا واژگانی، در وام گیری دخیل هستند. بنابراین، رویکرد این پژوهش بدیلی تازه برای رویکردهای سلسله مراتبی قلمداد می شود.

وام گیری, سلسله مراتب, کردی کلهری, مقولات واژگانی