شهرام روستایی - استاد گروه ژئومورفولوژی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز
کریستینه جانانه - دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز

زمین لغزش ها یکی از مهمترین انواع مخاطرات ژئومورفولوژیکی هستند که با دخالت های انسانی تشدید می گردند و تاسیسات انسانی، خصوصاجاده های کوهستانی را مورد تهدید قرار می دهند. از این رو ارزیابی کمی پتانسیل وقوع زمین لغزش ها در مناطقی که از نظر جغرافیایی و ساختوسازهای انسانی مستعد وقوع هستند ضروری می باشد. منطقه مورد مطالعه اتوبان تهران- سولقان می باشد که به دلیل جغرافیای خاص همیشه در معرض زمین لغزش ها قرار دارد. در این مطالعه از روش رگرسیون لجستیک برای تحلیل کمی زمین لغزش ها استفاده شده است. جهت بررسیپتانسیل وقوع زمین لغزش ها لایه های جداگانه ۱۴ فاکتور موثر در وقوع (شامل طبقات ارتفاعی، شیب، جهت شیب، زمین شناسی، کاربری اراضی،بارش، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، پوشش گیاهی، اقلیم، LS ، SPI و TWI) در محیط GIS تهیه شدند، سپس با لایه پراکنشزمین لغزش های موجود انطباق داده شد و تراکم آنها در واحد سطح محاسبه شد. در ادامه با استفاده از نرم افزار Terrset مدل رگرسیون لجستیکانجام شد. با توجه به نتایج مشخص گردید که عوامل زمین شناسی، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، اقلیم و LS بادارا بودن ضرایب مثبت، همبستگی بیشتری با وقوع زمین لغزش ها نشان می دهند و اهمیت عوامل فاصله از گسل، فاصله از جاده و اقلیم به ترتیببیشتر از سایر عوامل می باشد. همچنین، بخش های میانی و جنوبی اطراف جاده و قسمت کوچکی در شمال منطقه از نظر وقوع زمین لغزش هابیشترین پتانسیل را دارند و ۱۴ / ۲۷ درصد اراضی، مناطق با پتانسیل وقوع زمین لغزش های متوسط به بالا هستند که ۲۶ / ۸۶ درصد زمین لغزش ها درآنها به وقوع پیوسته اند، همچنین ۵۷ / ۴ درصد منطقه دارای پتانسیل خیلی زیاد بوده که ۶۱ درصد زمین لغزش ها در آن به وقوع پیوسته اند. درنهایت می توان گفت این مدل جهت پهنه بندی احتمال وقوع زمین لغزش ها در این منطقه مناسب می باشد.

زمین لغزش، رگرسیون لجستیک، بزرگراه تهران شمال، پهنه بندی خطر