امیرحسام مرادیان دقیق - کارشناسی ارشد، مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی صنایع دانشگاه خواجه نصیر طوسی، ایران

از جمله بازارهای نوپا در کشورهای توسعه یافته، میتوان به بازار کربن اشاره کرد. بسیاری از کشورها در حال بررسی بازار کربن جهت راه-اندازی آن هستند. این تحقیق به آینده پژوهی بازار کربن در ایران، با استفاده از بررسی بنیادی سابقه عوامل قیمت کربن در اتحادیه اروپا میپردازد. هر چند تحقیقات بسیاری با روشهای متنوعی جهت بررسی عوامل تاثیرگذار قیمت کربن انجام شده است، اما این تحقیق یک روش با نام "جداسازی دو قسمتی متغیرها"، معرفی میکند تا خروجی نهایی مدل رگرسیونی و بحث اقتصادسنجی صورت گرفته در تحقیق قابل اعتمادتر باشند. مدل نهایی با عملکرد بازار کربن در اتحادیه اروپا مطابقت داده شده است و با توجه به رابطه بین عملکرد بازار کربن و قیمت کربن در اتحادیه اروپا، مهمترین محرک های قیمت کربن و عوامل مهم جهت کنترل این بازار در ایران را (پس از راه اندازی) برآورد کرده است. نتایج به این شکل است: قیمت کربن ارتباط زیاد خود با سوختها را بیشتر به شکل قیمت برق و سهام شرکتهای نفت و گاز نشان میدهد. به همین ترتیب، در ایران، تحقیق بعد از قیمت برق و قیمت سهام شرکت های نفت و گاز، قیمت گاز طبیعی و نفت را مهمترین محرک های قیمت کربن برآورد میکند. همچنین این تحقیق جهت ایجاد بازار کربن کارا در ایران، هشدار توجه به اثر درآمدی و اثر جایگزینی محرکهای قیمت کربن و همچنین امتیازات جهت استفاده از منابع تجدیدپذیر را می دهد.

تحلیل مولفه اصلی، همبستگی متقابل، آزمون علیت هشیائو، روش جداسازی دو قسمتی متغیرها.