رضا زمانی - دانشآموخته کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران
نگار خدائی نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران
جعفر ارجمنددانش - استادیار، فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران

بیماران اختلالات روانی نیز مانند دیگران حق آزادی و انتخاب دارند. حق دارند که خود را درمان کنند. حق دارند که درمان مورد علاقه خود را انتخاب و یا پیشنهادهای درمانی را رد کنند و نپذیرند؛ اما گاهی ماهیت بیماری منجر به این می شود که فرد مبتلا به صورت موقت یا دائم توان تصمیم گیری برای خود را از دست بدهد. اگر چه مطابق آموزههای حقوق مدنی ، شخصیت انسان محترم است و هیچ کس نمی تواند شخصیت جسمی انسان را مورد تعرض قرار دهد، اما درمان اجباری بیماران مبتلا به بیمارهای روان، به دلیل اینکه واجد منافعی است که جامعه از آن بهرهمند می شود در زمره ی استثانائات حاکم بر تعرض به شخصیت جسمی انسان محسوب می شود. اگرچه از منظر حقوق پزشکی رضایت آگاهانه ضروری است ، از نظر آموزههای حقوق مدنی ، شخصیت انسان محترم است و تعرض به آن مردود است ، و در تدوین قوانین مربوط به بستری اجباری ، دوگانگی دیدگاه پزشکی و دیدگاه رعایت آزادیهای شهروندی همواره مورد توجه بوده است لیکن در خصوص بیماران مبتلا به اختلالات روانی ، باید ملاحظات عام کنار گذاشته شود و با توجه به وضعیت خاص این بیماران، درمان اجباری این بیماران قابل توجیه است .

اختلال روانی ، بیمار روانی ، حقوق مدنی ، درمان اجباری