فرهاد قهار - دانشجوی دکترای تخصصی، رشته حقوق کیفری و جرمشناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران
جمال بیگی - دانشیار، گروه حقوق جزا و جرمشناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران
بابک پورقهرمانی - دانشیار، گروه حقوق جزا و جرمشناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران

زمینه و هدف: استفاده از فناوریهای زیست پزشکی علاوه بر اینکه واجد پیامدهای مثبت در جهت توسعه علوم پزشکیمیباشد، امکان سوءاستفاده از یافته های نوین دانش پزشکی با استفاده ابزاری از آزمودنیهای انسانی و درنتیجه تعرض به شان و کرامت بشری را نیز فراهم مینماید. به دین سبب جامعه جهانی پس از خاتمه جنگ جهانی دوم، اقدام به تدوین کدها و دستورالعملهای اخلاق زیستی جهت جلوگیری از انحرافات احتمالی در مسیر اقدامات و پژوهشهای زیست- پزشکی نمود.روش پژوهش: پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و باهدف تبیین ارتباط موضوعی ضوابط و مقررات بین المللی اخلاقی- حقوقی بهکارگیری فناوریهای زیستشناختی نگارش یافته است.یافته ها: بر اساس مقررات حقوق کیفری بین الملل، بالاخص مفاد اساسنامه رم، انجام آزمایشهای زیستشناختی در خلال مخاصمات مسلحانه، تحت شرایط خاص، موجب تحقق طیف خاصی از جنایات جنگی، تحت عنوان »جنایات جنگی پزشکی« می گردد. با توجه به اینکه برخی از ضوابط بین المللی اخلاق زیستی در ارتباط مستقیم با مقررات حقوقی به کارگیری فناوریهای زیست- پزشکی قرار دارند، ازاینجهت تلفیق ابعاد اخلاقی و حقوقی این نوع از فناوریها جهت ارائه راهکارهای لازم جهت تفسیر قضایی بهینه و رفع چالشهای موجود لازم به نظر میرسد.نتیجه: بر پایه یافته های حاصل از این پژوهش اصلاح برخی از این ضوابط و مقررات جهت حمایت هر چهبهتر از بزه دیدگان جنایات جنگی پزشکی ضروری میباشد.

جنایت جنگی پزشکی، اخلاق زیستی، اساسنامه رم، بیانیه هلسینکی