تأثیر استفاده از مخمر و الیگوساکاریدهای مانان بر تجزیه پذیری درون کیسه ای مواد خوراکی در گوسفند

استفاده از مقدار زیاد غلات سریع الهضم درجیره نشخوارکنندگان باعث به خطر افتادن سلامت اکوسیستم شکمبه و کاهش عمر تولیدی دام می گردد. یکی از ر اه های حل این مشکل استفاده از افزودنی های میکروبی از جمله مخمرها در تغذیه نشخوارکنندگان است. کربوهیدرات های دیواره سلولی مخمر، افزودنی های دیگری هستند که با اهداف مختلف از قبیل جذب مایکوتوکسین ها در جیره نشخوارکنندگان استفاده می شوند. در برخی افزودنی های تجاری این ترکیبات به همراه مخمرها وجود دارند. با این حال، اطلاعات زیادی در مورد تأثیر این ترکیبات بر هضم و تجزیه پذیری مواد خوراکی در محیط شکمبه و بر هم کنش آن ها با مخمرها وجود ندارد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر استفاده از مخمر و کربوهیدرات های دیواره سلولی آن بر تجزیه پذیری یونجه و جو در شکمبه انجام گرفت. از 4 رأس گوسفند بالغ آمیخته که در ناحیه شکمبه فیستولا گذاری شده بودند در یک طرح مربع لاتین 4X4 استفاده شد. تیمارها عبارت بودند از: 1 - جیره پایه (حاوی 60 درصد دانه جوی کامل و 40 درصد یونجه خشک) بدون افزودنی 2- جیره پایه + 1/2 گرم الیگوساکاریدمانان (به عنوان کربوهیدرات حاصل از دیواره سلولی مخمر) در روز به ازاء هر رأس، 3- جیره پایه + 0/2 گرم مخمر در روز به ازاء هر رأس، 4- جیره پایه + مخلوط الیگوساکاریدمانان و مخمر. در هر یک از 4 دوره 18 روزه 10 روز برای عادت پذیری و 8 روز جهت نمونه برداری اختصاص یافت. تجزیه پذیری درون کیسه ای یونجه، جو و مخلوط 40 به 60 آن دو، در ساعات 2، 4، 8، 12، 24، 48 و 72 ساعت تعیین شد. پس از پایان زمان کیسه گذاری کیسه ها از شکمبه خارج شدند و بعد از آبکشی در آون خشک گردیدند و از طریق تفاضل وزن، میزان تجزیه پذیری ماده خشک تعیین شد. در روز 18، pH مایع شکمبه در ساعات 0، 1/5، 3، 5 و 9 بعد از مصرف خوراک وعده صبح تعیین گردید. تعداد پروتوزوآ با استفاده از رنگ آمیزی MFS شمارش شد. پارامترهای تجزیه پذیری با استفاده از یک مدل غیر خطی برآورد گردیدند. تجزیه پذیری مؤثر ماده خشک با فرض این که سرعت عبور مواد از شکمبه 5 درصد و 8 درصد در ساعت است محاسبه شد. تیمارها تأثیری بر نیتروژن آمونیاکی و تعداد پروتوزوآ نداشتند (P>0/05) کل اسیدهای چرب فرار درگوسفندانی که تنها از الیگوساکاریدمانان استفاده کرده بودند تمایل به کاهش داشت ( pH.(p-0/10 شکمبه در گوسفندانی که مخلوط مخمر و الیگوساکاریدمانان را مصرف کرده بودند کمتر از گروه شاهد بود. تجزیه پذیری ماده خشک یونجه در گوسفندانی که از ترکیب مخمر و الیگوساکاریدمانان استفاده کرده بودند کم تر از شاهد و سایر تیمارها بود. کل بخش تجزیه پذیر یونجه نیز در حضور مخمر کاهش معنی داری یافت (p-0/07). هم چنین تجزیه پذیری مؤثر دانه جو با مخلوط مخمر و الیگوساکاریدمانان نسبت به گروه شاهد کمتر بود. نتایج این آزمایش نشان داد که مخمر باعث کاهش تجزیه پذیری علوفه یونجه در جیره های پر غله می گردد. بی اثر بودن الیگوساکاریدمانان بر تجزیه پذیری ممکن است به علت تجزیه شدن آن در شکمبه باشد.

Keywords:

مخمر , الیگوساکاریدمانان , تجزیه پذیری , نشخوارکننده