رهام محتشمی - مربی بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد، سازمان تحقیقات آموزش

تنش آبی از مهمترین تنش های غیرزیستی محدود کننده رشد و عملکرد گیاه در شرایط دیم محسوب می شود که ویژگی های مورفولوژی و فیزیولوژی گیاهان را تحت تاثیر قرار می دهد. آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار با هدف ارزیابی خصوصیات مورفولوژیک، عملکرد، موسیلاژ و روغن دانه گیاه دارویی بالنگوی شهری (Lallemantia iberica (M.B.) Fisch. & C.A. Mey.) اکوتیپ های استان های کرمان (کرمان)، اصفهان (نائین)، کردستان (سنندج)، خراسان رضوی (مشهد) و آذربایجان شرقی (ملکان) در شرایط دیم مزرعه پژوهشی گیاهان دارویی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یاسوج در سال زراعی ۹۷-۱۳۹۶ اجرا شد. نتایج نشان داد که اثر اکوتیپ بر صفات مورفولوژیک، عملکرد دانه، عملکرد موسیلاژ و عملکرد روغن معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه از اکوتیپ های کردستان (۵۲۹ کیلوگرم در هکتار) و مشهد (۵۱۵ کیلوگرم در هکتار) حاصل شد. بیشترین و کمترین عملکرد روغن به ترتیب متعلق به اکوتیپ های کردستان (۲۱۱ کیلوگرم در هکتار) و کرمان (۱۸۹ کیلوگرم در هکتار) بود. اکوتیپ های مشهد (۲۲.۷ کیلوگرم در هکتار) و ملکان (۱۸.۲ کیلوگرم در هکتار) به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد موسیلاژ دانه را داشتند. اگرچه بین درصد روغن و موسیلاژ بذر اکوتیپ ها اختلاف معنی داری مشاهده نشد، ولی بیشترین (۴۱.۳%) و کمترین (۳۹.۹%) مقدار روغن به ترتیب به اکوتیپ های کرمان و کردستان و بیشترین (۴.۴%) و کمترین (۳.۷%) مقدار موسیلاژ به ترتیب به اکوتیپ های مشهد و کردستان تعلق داشت. در مجموع، نتایج نشان داد که اکوتیپ های کردستان و مشهد با توجه به عملکرد بیشتر دانه، موسیلاژ و روغن دانه برای کشت در شرایط دیم یاسوج مناسب هستند.

بالنگوی شهری (Lallemantia iberica L.), تنش آبی, روغن, گیاه دارویی