فاطمه اسماعیل زاده ریزی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه روانشناسی بالینی ، واحد خمینی شهر ، دانشگاه آزاد اسلامی، خمینی شهر، اصفهان، ایران
فاطمه ایزدی - استادیار، گروه روانشناسی بالینی، واحد خمینی شهر، دانشگاه آزاد اسلامی ، خمینی شهر، اصفهان، ایران

نشانگان بدشکلی بدنی یکی از اختلالات شایع بین نوجوانان است که باعث می شود نوجوانان بیش از اندازه به ظاهر توجه کنند و سوگیری های شناختی مختلفی در زندگی فردی و اجتماعی آنها پدید آورد. بنابراین این مطالعه با هدف بررسی تاثیر طرحواره درمانی بر ابعاد سوگیری شناختی نوجوانان دختر با نشانه های بدشکلی بدنی انجام شد . پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه نوجوانان دختر که دارای علائم بدشکلی بدنی در شهر اصفهان بودند که در سال ۱۴۰۰-۱۴۰۱ به مراکز مشاوره در سطح شهر اصفهان مراجعه کردند و دارای پرونده می باشند. ۳۰ نفر براساس نمونه گیری هدفمند و با توجه به ملاک های ورودی انتخاب شدند و به صورت گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه ۱۵ نفر) تقسیم شدند. در این پژوهش از پرسشنامه سوگیری شناختی داووس ( ۱۹۹۴ ) و نشانگان بدشکلی بدنی لیتلتون ( ۲۰۰۵ ) استفاده شد. در نهایت داده ها با استفاده از تحلیل واریانس تک متغیره و چندمتغیره تحلیل شد. یافته ها نشان دادند که اثربخشی طرحواره درمانی بر سوگیری شناختی بین دو گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری وجود دارد (P<۰/۰۵) و همچنین طرحواره درمانی باعث تغییر میزان مولفه های سوگیری شناختی (رفتار ایمنی، مشکلات شناخت اجتماعی، استنتاج سریع، باور غیرمنعطف، توجه به تهدید، اسناد بیرونی، مشکلات شناختی ذهنی) می شود که از لحاظ آماری معنادار است (P<۰/۰۵) که بیانگر تاثیر درمان طرحوارهدرمانی بر روی این متغیرهاست.

طرحواره درمانی، ابعاد سوگیری شناختی، علائم بدشکلی بدنی