علی رحیمی - دانش آموخته دانشگاه تهران
فاطمه عباسیان - دانشگاه خوارزمی

فضای سبز بخشی از کاربری های عمومی هر شهر را تشکیل داده و دارای ابعاد مختلفی از جمله کارکرد زیست محیطی، کارکرد ترافیکی، کارکرد گردشگری و کارکرد زیباشناختی است. با توجه به اهمیت این کاربری در حیات و زندگی شهری هدف اصلی در پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی وضعیت کمی و کیفی پارکها و بوستانها در منطقه ۱ کلانشهر تهران به عنوان یکی از مناطق پر رفت و آمد و پویای شهر تهران و قطب گردشگردی شهر تهران است. روش تحقیق این مقاله بر اساس روش توصیفی – تحلیلی و پیمایشی پایه گذاری شده است و از ابزارهای تحلیل تیسن و نزدیکترین همسایه و مدل سنجش سطح جذابیت استفاده گردید. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که در سطح منطقه ۱ کلانشهر تهران بصورت کلی و در سطح نواحی دهگانه به لحاظ سرانه فضای سبز و پارک با استناد به استانداردهای مستخرج، کمبودهایی وجود دارد. در واقع سرانه فضای سبز محاسبه شده در سطح منطقه ۱ کلانشهر تهران ۳.۶۵ مترمربع محاسبه شده است در حالی که سرانه پیشنهادی ۱۲ متر مربع میباشد. نتایج حاصل از مدلهای تحلیل فضایی تحلیل تیسن و نزدیکترین همسایه نشان داد که توزیع و پراکندگی پارکها و بوستانها از الگوی منظمی برخوردار نبوده تصادفی بوده و به لحاظ شعاع عملکردی پارکهای محلهای و ناحیهای از مطلوبیت برخوردار بوده، ولی پارکها و بوستانهای منطقهای و شهری از مطلوبیت برخوردار نیستند. در ادمه جهت بررسی وضعیت کیفی پارکها و بوستانها به بررسی ۳۸۱ نمونه آماری در سطح سه پارک پرداخته شد که هیچ کدام از پارکها به لحاظ معیارهای مورد بررسی از سطح جذابیت مطلوبی برخوردار نبوده و تنها پارک نیاوران نسبت به دو پارک مورد بررسی از مطلوبیت بهتری برخوردار است.

پارک و بوستان شهری, تحلیل تیسن, منطقه ۱ کلانشهر تهران