محمدرضا جوفار - دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

با توجه به شرایط جغرافیایی و زمینشناسی، انواع منابع انرژی به شکل مساوی در همه جای کره زمین تقسیم نشده است. کشورهای دارای منابع انرژی برای درآمد زایی و همچنین کشورهایی که این منابع را ندارند، برای تامین انرژیشان به دنبال قراردادها و ایجاد خطوط انتقال انرژی هستند. گاها نزاع بر سر منابع انرژی منجر به جنگ و تلفات زیادی میشود. در مفاهیم ژئوپلیتیک، قدرت را جوهر ژئوپلیتیک میدانند. میتوان گفت انرژی نقش آفرینی به سزایی در افزایش یا کاهش قدرت کشورها دارد. بنابراین صفت انرژی برای ژئوپلیتیک قدرت آفرین است. این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش است که »ژئوپلیتیک انرژی در سیاست خارجی کشورها چه تاثیری دارد.« روش تحقیق در این پژوهش از نظر ماهیت کیفی و تحلیلی میباشد و با استفاده از اسناد کتابخانهای، به گردآوردی منابع در جهت تحلیل این پژوهش پرداخته است. نتیجتا، این پژوهش ژئوپلیتیک انرژی وخطوط انتقال انرژی را ابزاری در جهت قدرت اقتصادی و در رابطهای طولی، ابزاری برای قدرت ملی و فراملی کشورها میداند که موجب ایجاد قدرت برتر برای کشورهایی است که دارای منابع انرژی هستند و به صادرات این منابع از طریق خطوط انتقال انرژی مبادرت میورزند، میداند.

ژئوپلیتیک انرژی، قدرت، سیاست خارجی، خطوط انتقال.