مسعود معظمی گودرزی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه قم، قم، ایران

شرح و تفسیر اشعار شاعران و بیان دشواری ها و پیچیدگی های بکار رفته در شعر آنها از دیرباز مرسوم و متداول بوده است. هرچند ساده سازی یا به عبارتی به نثر درآوردن نظم از زیبایی و روح موجود در آن می کاهد، ولی پاره ای اوقات برای روشن شدن وجوه و لایه های معنایی شعر ضروری است. امروزه برای بررسی و تاثیرگذاری هرچه بیشتر یک اثر ادبی بهتر است با نگاه و رویکردی جزئی تر به شرح و توضیح آن پرداخت. هدف از شرح این قصیده از دیوان خاقانی، پی بردن به هنر زبانی و بلاغی این شاعر در سرودن برترین نمونه های شعر در سبک آذربایجانی است. در این راه از شروح و تفاسیر شارحان مختلف استفاده شده است و ضمن بررسی تک تک ابیات قصیده، سعی بر این بوده است که از نظر واژه شناسی، سبک شناسی، کاربرد آرایه ها و صنایع بلاغی؛ یکی از معروف ترین قصاید این شاعر دشوارگوی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. مطالعه شعر فارسی صرف نظر از نوع شاعر و نوع رویکرد یا گفتمان حاکم بر آن، گام موثری در جهت شناخت و معرفی گنجینه های نهفته و ارزشمند ادب فارسی است که بر عهده علاقه مندان ادبیات والای این سرزمین است.

خاقانی، قصیده، شرح، سبک شناسی، آرایه های ادبی