منصور پهلوان - استاد دانشگاه تهران
حامد شریعتی نیاسر - دانشجوی دکتری دانشگاه تهران

این مقاله به نقد و بررسی اشکالات یک نویسنده یهودی بر باورهای شیعه امامیه درخصوص عصمت پیامبر و عدد ائمه علیهم السلام اختصاص دارد. به گمان وی، متون اولیه شیعه امامیه در گذر زمان مورد پالایش قرار گرفته و امروزه در معتقدات شیعه امامیه، اثری از آن مشاهده نمی شود. او در کتابی که درباره تفاسیر اولیه امامیه نوشته، با استناد به دو روایت برگرفته از تفاسیر قمی و عیاشی - که به ترتیب در مورد معراج پیامبرصلی اله علیه و آله و معنای تاویلی «سبع سنابل» سخن گفته اند و او آنها را دو روایت غیرعادی می نامد - نسبت به عصمت پیامبر صلی اله علیه و آله و نیز عدد ائمه علیهم السلام شبهه کرده است. در روایت اول ذیل آیه ۹۴ سوره یونس، از وحی الاهی به پیامبرصلی اله علیه و آله در شب معراج در مورد مقامات امیرالمومنین علیه السلام و خطور عظمت آن مقام در نفس پیامبر صلی اله علیه و آله سخن به میان آمده که به گمان آن نویسنده بر حسادت پیامبر به امام علی علیه السلام، شک در این وحی و در نتیجه عدم عصمت ایشان دلالت دارد. در روایت دوم هم که هفت تن از فرزندان امام حسین علیه السلام بعنوان مصادیق سنبله ذکر شده است، نویسنده یاد شده مدعی است که این روایت برخلاف آنچه شیعه امروز به آن معتقد است، از حصر تعداد ائمه به هفت نفر و قائم بودن هفتمین آنها حکایت دارد

امام, تفسیر قمی, عصمت, تفسیر عیاشی, معراج, پیامبر صلی اله علیه و آله, سبع سنابل, شیعه امامیه