بررسی پترولوژیکی وآلتراسیون سنگهای آتشفشانی سیاه سنگ (شرق تربت حیدریه)

منطقه مورد مطالعه در ورقه 1/100000 تربت حیدریه قرار دارد و از نظر زمین شناسی ساختاری بخشی از زون ایران مرکزی می باشد. بر اساس مطالعات صحرایی و پتروگرافی، ترکیب سنگ شناختی مجموعه مورد مطالعه در محدوده آندزیت، آندزیت بازالتی، تراکی داسیت، توف و ایگنمبریت است که بخش اعظم رخنمون های سنگی موجود در منطقه را تشکل می دهند و از لحاظ سنی متعلق به آئوسن می باشند. استفاده از عناصر نامتحرک Co و Th در رده بندی سنگ های آتشفشانی هوازده مخصوصاً در محیط کمان آتشفشانی بسیار مؤثر است، لذا با توجه به الگوی عناصر کمیاب سنگ های منطقه که ویژگی های ماگماهای کالک آلکالن مناطق فرورانش را نشان می دهند، از این نمودار جهت نامگذاری سنگ های آتشفشانی موجود در منطقه استفاده شده است. بافت غالب این سنگ ها پورفیری با خمیره میکرولیتی و گلومرپورفیری است. سنگ های آتشفشانی منطقه مورد مطالعه خصوصاً آندزیت ها و آندزیت های بازالتی تحت تأثیر آلتراسیون پروپلیتی، کلریتی، کلریتی و کلسیتی شدن قرار گرفته اند. اپیدوتی و سیلیسی شدن نیز در منطقه مورد مطالعه مشاهده شده است. کانی های اصلی تشکیل دهنده این واحدهای سنگی شامل پلاژیوکلاز (الیگوکلاز- آندزین) دارای م نطقه بندی و در برخی موارد بافت غربالی، کوارتز با ابعاد متغیر و آلکالی فلدسپات (سائیدین) است. پیروکسن های شکلدار تا نیمه شکلدار اوژیت و دیوپسید گاهی اورالیتی شده اند و در برخی موارد کربناتی و کلریتی شدن در آن ها مشاهده می گردد. بیوتیت و آمفیبول موجود در این سنگ ها اکثراً اپاسیتی شده اند و گاه نیز دستخوش کربناتی شدن قرار گرفته اند. کانی های فرعی موجود در این واحدهای سنگی شامل آپاتیت، بیوتیت و مگنتیتی می باشد. کلسیت، کلریت، اپیدوت، اکسید آهن و هماتیت از جمله کانی های مهم حاصل از دگرسانی است.