محدثه فهیمی علی آباد - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
فریبا زرانی - عضو هیات علمی گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

هدف: مذهب و معنویت نقش جدایی ناپذیری در مقابله افراد با حوادث استرس زا ایفا می کنند. شناسایی نیازهای مذهبی و معنوی مراقبان بیماران مبتلا به سرطان، درجهت فراهم سازی اطلاعات لازم جهت طراحی مداخلات آموزشی و روانشناختی مبتنی بر نیازهای این مراقبان، هدف پژوهش حاضر است.روش بررسی: به شیوه ای کیفی و با رویکرد نظریه رویه سال ۱۳۹۹ انجام شده است. مشارکت کنندگان را مراقبان بیماران مبتلا به سرطان در تهران تشکیل داده اند. اطلاعات از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با ۲۱ مراقب و از طریق نمونه گیری نظری و هدفمند تا رسیدن به اشباع اطلاعات گردآوری شد. براساس کدگذاری متون مصاحبه ها و مشاهدات صورت گرفته، نیازها و طبقه بندی آنها استخراج گردید.یافته ها: نیازهای مذهبی و معنوی کشف شده در دو مقوله "نیاز به ارتباط بیشتر با خدا" و "بازنگری اندیشه های معنوی و مذهبی" دسته بندی گردید. مهم ترین مقوله های فرعی استخراج شده از این نتایج عبارتند از: "نیاز به اعمال مذهبی"، "نیاز غلبه بر ترس از مرگ"،"نیاز درک معنا برای زندگی" و "نیاز حل چالش ها در مورد عدالت خداوند".نتیجه گیری: عواقب مذهبی و معنوی سرطان برای مراقب چشمگیر است. با توحه به بافت فرهنگی و مذهبی جامعه، بار مسئولیتی بالا و فشارهای ناشی از مشکلات و از دست دادن قریب الوقوع یکی از نزدیکان منجر می گردد، مراقبان باورهای معنوی و مذهبی خود را مورد بازنگری قرار دهند و اگر در این بازنگری راهنمایی نداشته باشند، شاید دچار گمراهی شوند. توانمندسازی مراقبان در مورد پیامدهای مذهبی و معنوی که ممکن است تجربه کنند و آموزش افراد جامعه و نزدیکان برای درک بیشتر شرایط مراقب، مفید خواهد بود.

بیماران مبتلا به سرطان, نیاز مذهبی و معنوی, مراقبان, نظریه رویه