هیمن معروفی - دانشجوی کارشناسی ارشد پرستاری اورژانس، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی قم، قم، ایران
کبری آخوندزاده - استادیار، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی قم، قم، ایران
حمید آسایش - کارشناسی ارشد روانپرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی قم، قم، ایران

سابقه و هدف: ویروس کووید- ۱۹ در سراسر جهان بر جنبه های مختلف سیستم بهداشتی درمانی ازجمله بروز و پیامدهای ایست قلبی تاثیرات سوء داشته است. هدف مطالعه حاضر مقایسه ایست قلبیخارج بیمارستانی در پیک اول کووید- ۱۹ با دوره قبل از آن در اورژانس پیش بیمارستانی شهر قم بود.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی گذشته نگر مقایسه ای، داده های ۴۳۷ بیمار دچار ایست قلبیخارج بیمارستانی که توسط اورژانس پیش بیمارستانی قم ثبت شده است در پیک اول کووید- ۱۹ با مدتمشابه دوره غیر پاندمی مقایسه شد. از آزمون تی مستقل برای مقایسه متغیرهای دموگرافیک کمی وآزمون کای اسکوئر برای مقایسه متغیرهای دموگرافیک کیفی، اقدامات احیا و پیامد استفاده شد.یافته ها: بروز ایست قلبی خارج از بیمارستان در دوره کووید- ۱۹ با دوره قبل از آن متفاوت بود (۲۴۸مورد در مقابل ۱۸۹ مورد). میزان وقوع ایست قلبی در منزل نیز تفاوت آماری معنی دار داشت (۵ / ۹۳درصد در مقابل ۹ / ۷۰ ، ۰۰۱ / ۰ ˂ P). همچنین میزان بازگشت گردش خون خود به خودی (۹ / ۶ درصد درمقابل ۵ / ۱۷ درصد، ۰۰۱ / ۰ ˂ P)، انتوباسیون اندوتراکئال (۳ / ۱۵ درصد در برابر ۴ / ۳۴ درصد، ۰۰۱ / ۰ ˂ P)و دفیبریلاسیون (۵ / ۱۸ درصد در برابر ۴ / ۴۳ درصد، ۰۰۱ / ۰ ˂ P) بین دو گروه تفاوت آماری معنی دار داشت.استنتاج: در طول موج اول کووید- ۱۹ در قم، بروز ایست قلبی خارج بیمارستانی و مرگ و میر در صحنهدر طول پاندمی بیشتر شد و تغییرات قابل توجهی در پاسخ اورژانس وجود داشت. بر این اساس آمادگیاورژانس پیش بیمارستانی در بحرانهای احتمالی، باید مورد بازنگری قرار گیرد.

اورژانس پیش بیمارستانی، ایست قلبی خارج بیمارستانی، کووید- ۱۹