امیر عادلی سرچشمه - دانشجوی کارشناسی ارشد اکتشاف معدن دانشکده فنی دانشگاه تهران
غلامرضا الیاسی - دانشجوی کارشناسی ارشد اکتشاف معدن دانشکده فنی دانشگاه تهران
عباس بحرودی - استادیار دانشکده معدن دانشکده فنی دانشگاه تهران

در ایران باتوجه به وسعت زیاد کشور و گستردگی مناطق پتانسیلدار ذخایر معدنی (وجود کمربند ولکانیکی ارومیه دختر) و لزوم شناسایی و مدیریت صحیح این ذخایر، استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی دارای اهمیت بسیار بالایی می باشد. با توجه به افزایشروزافزون داده ها و اطلاعات زمین مرجع، و نیز تنوع و ارزش متفاوت آنها در بررسی های اکتشافی، دیگر روش های کلاسیک بهتنهایی قادر به تجزیه و تحلیل منابع اطلاعاتی نیستند. بدین منظور، امروزه همگام با پیشرفت علوم کامپیوتری، روش های تجزیه و تحلیل دادههای اکتشافی نیز توسعه و قابلیت ارزشمندی یافته است در سالهای اخیرGIS تحول انکار ناپذیری را در عرصه مطالعات ذخایر معدنی ایجاد نموده است و سازماندهی و مدیریت دادههای معدنی و اکتشافی را متحول ساخته است. استفاده از علم و فنآوریGIS ضمن آنکه می تواند در ساماندهی اطلاعات مربوط به مطالعات اکتشاف ذخایر معدنی مورد استفاده قرار گیرد، توانایی آن را دارد که تهیه و تلفیق لایههای مختلف اطلاعاتی را در قالب مدلهای مختلف، با سرعت و دقت بیشتری انجام دهد. آشنایی با روشهای نوین اکتشافی میتواند در ارتقاء سطح کیفی و کمی مطالعات اکتشافی نقش سازنده و تعیین کنندهای را ایفاء نموده و منجر به تحول در روشهای اکتشاف در کشور شود روشهای تلفیق نقشههای چندگانه درGIS طیف گسترده و متنوعی از مدلها را دربرمیگیرد. در این مقاله پس از معرفی اجمالی مدلهای بولین و همپوشانی شاخص، به شرح منطق فازی که یکی از رویکردهای نوین برای ترکیب نقشهها درGIS میباشد، پرداخته و همچنین مزایای این روش نسبت به روشهای پیشین تشریح شده است. در انتها نیز چند نمونه از کاربردهای عملی صورت گرفته در زمینه استفاده از منطق فازی به منظور تهیه تقشه پتانسیل معدنی در اکتشاف آورده شده است.

سیستم اطلاعات جغرافیایی، اکتشاف ذخایر معدنی، روشهای تلفیق، منطق فازی