محمود کمالی زارچ - استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور
مهناز شهبازی - کارشناس ارشد برنامه ریزی درسی، دانشگاه پیام نور تفت

تحلیل محتوا از روش های اسنادی است که به بررسی نظام مند، عینی، کمی و تعمیم پذیر پیام های ارتباطی می پردازد. این روشدر دسته بندی روش ها، پنهان گر محسوب می شود و از آن برای بررسی محتوای آشکار پیامهای موجود در یک متن می پردازد و درنتیجه وارد تاویل و نشانه شناسی محتوای پیام نمی شود. تحلیل محتوا روشی مناسب برای پاسخ دادن به سوال هایی درباره محتواییک پیام است. هر چند در رویکردهای اولیه، ادعا می شد که تحلیل محتوا می تواند علاوه بر محتوای پیام، به ویژگی های مولف وتاثیر بر مخاطب بپردازد، اما امروزه دو کارکرد اخیر را تنها در روش های تلفیقی میدانی و اسنادی امکان پذیر می دانند. تحلیل محتوایکی از مباحث مهم و کاربردی است که پژوهشگران با استفاده از این روش،به کنکاش داده های خود می پردازند. روش تحلیلمحتوا کمی است و در مباحث علوم اجتماعی کاربرد زیادی دارد. از این طریق میتوان به تحلیل گفتار، نوشتار، از قبیل ادایکلمات، تکرار کلمات، مقالات، کتاب ها، سخنرانی ها، فیلم، تصاویر، حرکات، نحو لحن به کار رفته در کلام و غیره پرداخت.تحلیل محتوا به محقق کمک می کند تا لایه ها ی پنهان و زیرین پدیده های مرتبط با موضوع پژوهش را بدست آورده، به اهدافیکه پژوهش در راستای آن انجام می گیرد، نزدیک شود. هدف عمده این تحقیق بررسی ماهیت و مراحل تحلیل محتوا کدام میباشد.

تحلیل محتوا، مزایا، کتاب