سمیه محمدیاری - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری
سید احمد میریان آکندی - دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری

در مباحث قرآن پژوهی یکی از موضوعاتی که با نص قرآن کریم ارتباطی مستحکم دارد، موضوع قراءات و اختلاف در آن بوده که دارای سابقه ای طولانی و اهمیتی خاص در تاریخ قرآن کریم است. با توجه به اهمیت و ارتباط موضوع اختلاف قراءات با تغییر و تحریف الفاظ قرآن مستشرقان به تحقیق و طرح شبهات در این زمینه پرداخته اند. حاصل این تحقیقات شبهاتی همچون: نسبت دادن تمامی قراءات به پیامبر اکرم (ص)، قول به ارتباط حقیقی میان قرآن و قراءات، عدم وجود نص واحد برای قرآن، اختیار و آزادی افراد در قرائت دلخواه از نص قرآن و در نهایت حکم به تحریف قرآن و برابری آن با «عهدین» است. حال آنکه نظر به یک پارچگی الفاظ و معنای قرآن به نظر می رسد این شبهات عمدتا ناشی از: مراجعه خاورشناسان به منابع اهل سنت، داشتن پیش فرض های خاص، تعصب و یک سویه نگری و دوری مستشرقان از محیط و فرهنگ اسلامی است. شیعه که معتقد به اهتمام والای پیامبر اکرم (ص) به تعلیم و صیانت قرآن است، ظهور این اختلافات را پس از رحلت ایشان و در دوران صحابه می جوید، زیرا اذن به قرائت قرآن به طرق مختلف تنها حکم به تحریف قرآن است. شیعه معتقد به قرائت واحد و معیار - قرائت عامه - از قرآن بوده و از منظر او کوشش مستشرقان در حوزه اختلاف قراءات به نتایج غیرقابل قبول ختم شد.

قراءات، مستشرقان، شیعه، اهل سنت، قرآن، تحریف.