سمانه اسماعیلی جولادی - دانش آموخته ارشد معماری و انرژی-گروه معماری و انرژی، موسسه آموزش عالی انرژی ، ساوه ، ایران.
بهار بیشمی - استادیار گروه گردشگری-پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و عضو هیات موسس هسته پژوهشی توسعهپایدار گردشگری ، تهران، ایران.

با توجه به افزایش جمعیت و استفاده روزافزون از سوختهای فسیلی، پیش بینی میشود منابع سوختی تا سال ۲۳۰۰ پاسخگوی نیازهای بشر باشند و این یعنی لزوم بهره گیری از منابع انرژی تجدیدپذیر. لذا انرژی خورشیدی میتواند راهکاری مناسب جهت کاهش مصرف سوختهای فسیلی و آلودگیهای زیستی و نیز راهبردی جهت کمک به توسعه پایدار مناطق کمتر توسعه یافته و روستایی، باشد. کشور ایران از پتانسیل بالایی در تابش خورشیدی برخوردار بوده و در این زمینه از جمله بهترین کشورها به شمار می آید، به نحوی که در مناطق کویری مرکز ایران و شهرهای اطراف آن میانگین ساعات آفتابی سالانه بیش از ۳۲۰۰ ساعت نیز تجربه شده است. و این یعنی یک منبع انرژی در دسترس به جهت بهره برداری و توسعه رفاهی سکونتگاه های مناطق گرم و خشک مرکزی ایران. اما آنچه که روند توسعه روستایی را در سایه بکارگیری انرژی خورشیدی سرعت میبخشد، شیوه ای از گردشگری، تحت عنوان بوم گردیست که برنامه ریزان، آن را راهبردی جهت فقرزدایی و ایجاد فرصتهای شغلی در مناطق روستایی میدانند. این پژوهش با هدف گذاری کاربردی و بکارگیری روش کیفی، با استفاده از نرم افزار اقلیمیClimate Consultant نسبت به آنالیز شرایط تابش خورشیدی مبتنی بر داده های آب و هوایی روستای دهسلم اقدام ، سپس به بررسی نحوه استفاده از انرژی خورشیدی در اقامتگاه بوم گردی و روشهای دستیابی به آسایش حرارتی وکاهش هزینه های آن در قالب سامانه های غیرفعال خورشیدی و نحوه اثر آنها بر ساختمانهای واقع در روستاهای اقلیم گرم و خشک میپردازد. در پایان، پیشنهاداتی جهت گسترش بکارگیری انرژی غیرفعال خورشیدی با استفاده از ظرفیت تسهیلاتی و یا پژوهشهای آتی در اقلیمهای مختلف ، ارائه میشود.

انرژی خورشیدی، بوم گردی، اقامتگاه بوم گردی، سیستم های غیرفعال خورشیدی، اقلیم گرم و خشک.