محمدحسین رودباری - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی ، کیش ، ایران
منصور علی مهدی - استادیار ، گروه روانشناسی ،دانشگاه آزاد اسلامی تهران ، تهران ،ایران
پگاه پروانه نژادشیرازی - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، شیراز ،ایران

زمینه و هدف : ازدواج به عنوان مهم ترین و عالی ترین رسم اجتماعی برای دستیابی به نیازهای عاطفی و امنیتی افراد بزرگ سال همواره مورد تائید بوده است. ازدواج رابطه ی انسانی پیچیده ظریف و پویا هست که از ویژگی های خاصی برخوردار است. همچنین توجه به کانون خانواده با محیط سالم و سازنده و روابط گرم و تعاملات میان فردی و صمیمی ای که می توانند موجب رشد و پیشرفت افراد گردند.ازجمله اهداف و نیازهای ازدواج محسوب می­شوند. طبق نظریه خود تعیین گری سه نیاز بنیادین روانشناختی به ترتیب خودمختاری ، شایستگی ، ارتباط هستند که از نظر انگیزشی در دنبال کردن اهداف و همچنین محتوای اهدافی که فرد در جست و جوی آنهاست نقش دارند و از طریق فرایند های نظم دهی باعث انگیزش ذاتی و رفتار خود تعیین کننده می شوند و با عملکرد موثر فرد و بهزیستی روانشناختی او در ارتباط هستند. خودشناسی انسجامی به آگاهی لحظه به لحظه نسبت به حالات روانشناختی و توان تمایز نهادن و تحلیل محتوای تجارب کنونی و نیز پردازش فعال در مورد خود و معطوف به رویداد های گذشته که نتیجه آن دیدی وسیع تر در جهت رفتار و تشکیل طرحواره های فردی پیچیده تر و کامل تر می شود اطلاق می شود . این پژوهش با هدف بررسی رابطه ارضا نیازهای بنیادین روان شناختی، خودشناسی انسجامی و رضایت زناشویی در فرهنگیان شهر کرمان ، صورت گرفت.روش پژوهش : در این تحقیق از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد بدین ترتیب که با مراجعه به مدارس مقطع متوسطه اول که دسترسی به معلمان را برای پژوهشگر امکان بیشتری داشت. همچنین با حضور در مراکز آموزش ضمن خدمت فرهنگیان شهر کرمان در طول تابستان از مجموع ۶۰۰ معلم مقطع متوسطه اول با استفاده از جدول حجم نمونه مورگان تعداد ۲۳۴ نفر که در دسترس بودند انتخاب و به عنوان نمونه انتخاب شدند و پرسشنامه های مورد نظر بین آن ها توزیع شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه معلمان مرد و زن مقطع متوسطه اول شهر کرمان که تعداد ۶۰۰ نفر بودند را شامل می شد.برای گردآوری اطلاعات، از پرسشنامه های رضایت زناشویی (ENRICH) ، پرسشنامه نیازهای بنیادین روان شناختی (BSNQ) و مقیاس خودشناسی انسجامی (ISK) استفاده شد. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از آزمون همبستگی و رگرسیون همزمان با استفاده از نرم افزار SPSS ۲۴ انجام شد.یافته ها : نتایج، نشان داد تمام متغیرهای پژوهش، شامل نیازهای بنیادین رواشناختی(خود مختاری یاآزادی،شایستگی،ارتباط) و خودشناسی انسجامی با رضایت زناشویی همبستگی مثبت و معناداری، دارند. در پیش ­بینی رضایت زناشویی توسط متغیرهای پژوهش، فقط ارضا نیاز بنیادین خودمختاری، پیش بینی کننده رضایت زناشویی شد.نتیجه گیری : بررسی نتایج این پژوهش در مورد کل معلمان نشان داد که ، ارضا نیاز های بنیادین روان شناختی و خود شناسی انسجامی ، پیش بینی کننده ی خوبی برای رضایت زناشویی در فرهنگیان شهر کرمان است همچنین در یافته ها ثابت شد که کدام یک از متغیرهای پژوهش رضایت زناشویی را به طور مثبت و معناداری ، پیش بینی می کند. در تحلیل نتایج از رگرسیور همزمان استفاده شد و بعد از انجام رگرسیون همزمان ، از پس متغیرهای پژوهش فقط خود مختاری ، به طور مثبت و معناداری (p<۰/۰۱, t<=۱۴۶/۶) رضایت زناشویی را پیش بینی کرد. با توجه به نتایج بدست آمده می­توان گفت: ارضا نیازهای بنیادین روان شناختی، خودشناسی انسجامی در افزایش رضایت زناشویی و کاهش تعارض زناشویی موثر است. مطلوب تر است که زوجین نسبت به یکپارچه کردن تجربیات گذشته برای ارتقاء خود اقدام نمایند.

نیازهای بنیادین روان شناختی، خودشناسی انسجامی ، رضایت زناشویی ،فرهنگیان