سکینه کیانی ده کیانی - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، گرایش ویرایش و نگارش، دانشگاه پیام نور اهواز، دبیر ادبیات متوسطه دوم استان خوزستان شهرستان دزپارت، ناحیه قلعه سرد

نماد در قلمرو ادبیات از پیشینه ای طولانی و پرفرازونشیب برخوردار است. این اصطلاح، در حوزه ی فلسفه ی زبان، زبان شناسی، ارتباط شناسی و هنر و ادبیات به کار برده می شود و اصل آن ریشه در ادبیات نشانه شناختی جهان باستان دارد. نمادها دنیایی پر رمز و راز و پنجره هایی به افق گسترده از برداشت ها و تجربیات مختلف انسانی هستند. در حوزه ی ادبیات داستانی نماد برای تصویرپردازی و پرداختن به همه مسائل پیرامون است. بررسی نماد در ادبیات معاصر از جهات مختلفی مهم و ارزشمند به حساب می‎آید؛ اول اینکه با نشان‎ دادن هویت و صبغه نمادهای یک اثر، ارزش و جایگاه آن در میان دیگر آثار برجستهتر میشود. و دوم اینکه با معرفی ارزش‎های نمادین یک اثر به مخاطب در درک عمیق تر و درنهایت لذت ‎بردن از آن کمک شایان توجهی می‎کند. رمان کوتاه بوف کور نوشته صادق هدایت که به جرات می توان از آن به عنوان مشهورترین رمان ایرانی نام برد، از همان ابتدای چاپ و نشر مورد توجه همگان و بخصوص اندیشمندان و منتقدان قرار گرفت و تفاسیر و نقدهای متعددی از نقطه نظرات متفاوت بر آن نوشته شد. یکی از این موضوعات استفاده نویسنده از نماد است. در این مقاله که با روش توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است برآنیم به مهم ترین نمادهای موجود در این رمان بپردازیم. نتیجه این جستار حاکی از آن است که نماد سایه بزرگ ترین و مهم ترین نماد در رمان بوف کور است.

نماد، ادبیات داستانی، بوف کور، صادق هدایت