کبری وخشوری - دکترای زبان و ادبیات فارسی، استاد دانشگاه آزاد شهرستان چایپاره مدیر دبیرستان شهرستان چایپاره، استان آذربایجان غربی

یکی از مهم ترین تجلی گاه های عرفان ایرانی - اسلامی آثار بزرگان ادب فارسی است. انبیا به عنوان اسوه های قرآنی، همواره در ادبیات عرفانی بازتاب داشته اند. حضور حجم گسترده توام با ظرفیتهای فکری و عرفانی داستانهای پیامبران در قرآن کریم، مایه پذیرش تحلیل های گوناگون این قصص قرآنی در عرصه ادبیات عرفانی شده است. شمس تبریزی عارف بزرگ خطه آذربایجان، که اندیشه و فکرش را در راه شناخت و ادراک طریق مکتب الهی انبیا به کمال رسانده، هدفش از اظهارنظر در مورد پیامبران آگاه کردن مردم از کوشش ها و مجاهداتی است که پیامبران جلیل القدر الهی در راه نشر دعوتشان به خرج داده اند. وی در کتاب مقالات با نگاهی نو و با هدف تفکر و عبرت به ماجراهای پیامبران می نگرد و با تامل و درنگی، هرچند کوتاه، خواننده را وا می دارد که از همان آغاز علاوه بر معنای مستقیم در ساحت آشکار کلام، به دنبال لایه های دیگر کلام نیز بگردد. موضوع این مقاله، تحلیل جداگانه حکایات و تمثیل ها و داستان های پیامبران، ابراهیم، موسی، عیسی و محمد (ص) در کتاب مقالات از دیدگاه شمس تبریزی است که وی با تاکید بر نقش و بنمایههای تعلیمی و تربیت عرفانی به پند و اندرز و گوشزد کردن مسائل اخلاقی پرداخته و نگارنده، به تناسب افق فکری خود، دریافت های گوناگونی از آن ها را ارائه داده است.

شمس تبریزی، مقالات، محمد (ص)، ابراهیم، عیسی، موسی