فاطمه آقائی - گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق‎ ‎اردبیلی، اردبیل، ایران
رئوف سید شریفی - گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق‎ ‎اردبیلی، اردبیل، ایران
سلیم فرزانه - گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق‎ ‎اردبیلی، اردبیل، ایران

به منظور بررسی تاثیر نانوذرات (نانواکسید آهن و سیلیکون) و کودهای بیولوژیک (آزوسپریلیوم لیپوفروم و سودوموناس پوتیدا) بر اجزای فلورسانس کلروفیل و برخی صفت های فیزیولوژیک تریتیکاله در سطوح مختلف آبیاری، آزمایشی به شکل فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای بررسی شده، سه سطح آبیاری (آبیاری کامل به عنوان شاهد، قطع آبیاری در ۵۰ درصد مراحل چکمه ای شدن (آبستنی) و سنبله دهی به ترتیب به عنوان محدودیت شدید و ملایم آبی)، کاربرد کودهای زیستی (آزوسپریلیوم لیپوفروم و سودوموناس پوتیدا) در چهار سطح و محلول پاشی نانوذرات (نانواکسید آهن و سیلیکون) در چهار سطح بودند. کاربرد توام باکتری های محرک رشد و محلول پاشی نانوذرات در شرایط آبیاری کامل، شاخص کلروفیل (۲۳/۵۰ درصد)، محتوای نسبی آب (۹۷/۴۳ درصد)، هدایت روزنه ای (۷۸/۳۶ درصد)، عملکرد کوانتومی (۳۸/۴۷ درصد)، فلورسانس حداکثر (۸۴/۳۴ درصد)، فلورسانس متغیر (۴۹/۹۸ درصد) و عملکرد دانه (۲۸/۴۳ درصد) را در مقایسه با قطع آبیاری در مرحله آبستنی و به کارنبردن کودهای بیولوژیک و نانوذرات افزایش داد. کاربرد توام نانوذرات و باکتری های محرک رشد، شاخص کلروفیل، محتوای نسبی آب، هدایت روزنه ای، عملکرد کوانتومی، فلورسانس حداکثر، فلورسانس متغیر و عملکرد دانه در هر دو سطح آبیاری کامل و محدودیت شدید آبی را افزایش داد، ولی نشت الکترولیت و فلورسانس حداقل را کاهش بخشید؛ همچنین در شرایط محدودیت شدید آبی یا قطع آبیاری در مرحله آبستنی، کاربرد توام نانوذرات و باکتری های محرک رشد شاخص کلروفیل (۷۴/۷ درصد)، محتوای نسبی آب (۹۹/۱۰ درصد)، هدایت روزنه ای (۴۶/۲۲ درصد)، عملکرد کوانتومی (۲/۱۵ درصد)، فلورسانس حداکثر (۵۴/۲۶ درصد)، فلورسانس متغیر (۶۱/۷۵ درصد) و عملکرد دانه (۵۹/۲۸ درصد) را نسبت به شرایط به کارنبردن نانوذرات و کودهای بیولوژیک در همین سطح از سطوح آبیاری افزایش داد. به طورکلی، کاربرد توام کودهای بیولوژیک و نانوذرات به واسطه بهبود صفت های فیزیولوژیک گیاه، عملکرد دانه بهتری را در سطوح مختلف آبیاری نشان داد.

سودوموناس, عملکرد کوانتومی, محتوای نسبی آب,   نانوسیلیکون,   نشت الکترولیتrlm