جهانفر دانشیان - استاد موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
مهرزاد احمدی - استادیارموسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

به منظور شناسایی لاین های پرمحصول و پایدار سویا برای مناطق کم آب کشور، ۱۴ لاین برتر سویا به همراه دو رقم صبا و کوثر در دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در دو سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ در کرج ارزیابی شدند. در این تحقیق هر دو آزمایش تا زمان استقرار گیاهچه و ظهور مرحله V۴-V۵ که مصادف با توسعه کامل چهارمین تا پنجمین برگچه بود، مشابه یکدیگر آبیاری شده و پس از آن، در آزمایش های اول و دوم به­ترتیب هر هفته و یک هفته در میان آبیاری شدند. در پایان دو سال، پایداری لاین ها، با ۱۶ روش پایداری بررسی و نمودار سه بعدی میانگین عملکرد دانه، رتبه و واریانس رتبه آماره های پایداری بررسی شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر لاین و اثرات متقابل سال در تنش ، سال در لاین و سال در تنش در لاین معنی دار بود و لاین های G۱، G۳ و G۲ کمترین مقدار میانگین رتبه ‎آماره های پایداری (Ar) و انحراف معیار رتبه ها (SD) و عملکرد بالاتر از متوسط میانگین و ارقام شاهد منطقه کوثر و صبا داشته و به­عنوان لاین های پایدار شناسایی شدند. از­این­رو این لاین ها می توانند به­عنوان یک ژنوتیپ پرمحصول و پایدار برای کشت در مناطق کم آب انتخاب و معرفی شوند.

آماره های پایداری, تنش کم آبی, صفات زراعی, عملکرد, همبستگی