بهنام حسینی آهنگر
رامین معصومی
سیدعلی میرحسینی
یدالله عسگریان
محمد نوبخت - Marine Medicine Research Center, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran

مسمومیت غذایی ناشی از خوردن غذاهای دریایی به عنوان یک خطر مهم و بالقوه برای سلامتی انسان محسوب شده و به طور مستقیم و غیرمستقیم سلامتی و زندگی افراد را تهدید می کند. این موضوع زمانی اهمیت بیشتری می­یابد که بدانیم حدود ۴۸% جمعیت جهان در فاصله ۱۵ کیلومتری سواحل زندگی کرده و بیش از ۷۹% مردم جهان به نوعی از غذاهای دریایی (تازه تا کنسرو شده) استفاده نموده و ماهی و سایر خوراکهای دریایی در سبد غذایی آنها قرار دارند. جدای از مسمومیت هایی که از غذاهای کنسرو شده ممکن است برای افراد دردسر ساز شوند، خود ماهی ها و یا سایر خوراکهای دریایی مانند صدف و میگو و خرچنگ نیز می­توانند بالقوه منبع سمومی باشند که جدا سلامتی و حیات فرد را تهدید نمایند. از این رو برای پزشکانی که به نوعی با پزشکی دریایی مرتبط بوده یا در نزدیکی دریا به طبابت مشغولند، شناخت گونه های سمی، راه های تشخیص مسمومیت های ناشی از غذاهای دریایی و آشنایی با راهکارهای امداد و درمان مصدومین ضروری است. خلیج فارس به عنوان منطقه ای دریایی گرمابی، محل زندگی گونه های متنوعی از ماهی ها تا سخت پوستان خوراکی و البته غیرخوراکی است که گاهی بازشناسی آنها از همدیگر حتی برای بومیان محلی ساکن سواحل خلیج فارس هم سخت می نماید. چه بسیار مسافران و گردشگرانی که به این سواحل آماده و به ماهیگیری می پردازند و عموما بدون شناخت از سمی بودن یا نبودن ماهی صید شده، اقدام به مصرف آن می نمایند که گاهی منجر به صدمات گوارشی حاد تا حتی اغما و مرگ شده است. این مطالعه مروری کوشیده بر اساس معرفی گونه های سمی خلیج فارس که به لحاظ ریخت شناسی نزدیک به گونه های خوراکی هستند این پیش اگهی و آموزش را ارائه دهد.

Toxic fish, Persian Gulf dangerous organisms, Sea poisoning, seafood., ماهی های سمی, خلیج فارس, مسمومیت های دریایی, غذاهای دریایی.