حسین افلاکی فرد - دانشیار، گروه علوم تربیتی ، دانشگا ه فرهنگیان تهران ، ایران
سارا قائدی - دانشجوی ارشد برنامه ریزی درسی، دانشگاه فرهنگیان شیراز

نظام طراحی, تدوین و اجرای برنامه های دوره آموزش عمومی و متوسطه ایران با چالش ها و آسیب های زیادی, چه از نظربرداشت از مفهوم برنامه درسی و چه از نظر طراحی و تدوین برنامه درسی, رو به روست. از مهم ترین چالش ها و آسیب هایاین نظام, متمرکز بودن نظام طراحی و تدوین برنامه درسی و انعطاف نداشتن در برنامه های درسی است .تمرکززدایی از نظامبرنامه ریزی درسی، از مهم ترین مسایل تعلیم و تربیت در عصر حاضر است که در نظام تعلیم و تربیت ایران نیز در این زمینهدیدگاه های متفاوتی وجود دارد. عده ای، نظام برنامه ریزی درسی متمرکز را پاسخگوی نیازهای در حال تغییر نمی دانند و بهکاستی ها و ناکامی های آن اشاره می کنند و گروهی دیگر، از نظام برنامه ریزی درسی متمرکز در تدوین برنامه های درسیحمایت می کنند. ایده ی برنامه ریزی درسی مدرسه - محور بر این پایه استوار است، که بهترین مکان برای طراحی برنامه یدرسی آن جایی است، که معلم و شاگرد در تعامل با یکدیگر هستند. برخلاف برنامه ی درسی مرسوم و متمرکز، که معلم رامجری صرف برنامه ی درسی قلمداد می کنند، معلم در این گونه برنامه ی درسی، نقش بارزتری نسبت به برنامه های درسیسنتی دارد. همچنین، دانش آموزان احساس می کنند که یادگیری با نیازهای آنان بیشتر مرتبط است و برنامه ی درسی انعطافپذیر بوده و به سادگی موضوع های نو ظهور را که با برنامه درسی ارتباط نزدیک دارند، تلفیق می کند. طراحی برنامه ی درسیمدرسه - محور، از عواملی مانند هدف های ملی تعلیم و تربیت، یادگیرنده، منابع در دسترس، فرهنگ مردم اطراف مدرسه،محیط مدرسه، راهبردها و نظام ارزشیابی و درجه ی اختیارات تصمیم گیری مدارس درباره ی برنامه ی درسی متاثر می شود.مقاله ی حاضر، به بررسی نقش برنامه ریزی درسی مدرسه - محور در تمرکز زدایی از نظام برنامه ریزی درسی می پردازد.

برنامه ریزی درسی، برنامه ریزی درسی مدرسه – محور، تصمیم گیری، تمرکززدایی، مدرسه – محوری