راضیه حبیب پور - پژوهشکده فناوری های شیمیایی، سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران، تهران، ایران
اسلام کاشی - پژوهشکده فناوری های شیمیایی، سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران، تهران، ایران

عناصر نادر خاکی (REEs) اجزای حیاتی مواد الکتریکی و الکترونیکی با تکنولوژی بالا هستند. در سناریوی جهانی ، ذخایر این عناصر به جز در کشور چین ، محدود است . این امر منجر به وابستگی به منابع اصلی ثانویه این عناصر مانند ضایعات باتری ، آلیاژ قراضه ، آهنرباهای مصرف شده، کاتالیست های مستعمل ، دیودهای نورافشان (LED) مستعمل و خاکستر بادی برای بازیابی قابل توجه آنها شده است . بازیابی این عناصر از منابع ثانویه به استفاده از روش های هیدرومتالورژی یک رویکرد پایدار با تولید زباله کم ، انتشار اندک مواد آلاینده، مصرف انرژی کم ، از نظر اقتصادی امکان پذیر و سازگار با محیط زیست باشد. در اکثر مطالعات انجام شده، منابع ثانویه تحت فرآیندهای شیمیایی و یا بیولیچینگ قرار گرفته و سپس فرآیندهای استخراج حلالی برای جداسازی این عناصر مورد استفاده قرار گرفته و در نهایت ترکیبات این عناصر با رسوبدهی به دست می آیند. استخراج حلالی ( استخراج مایع -مایع ) یکی از حیاتی ترین مراحل در فرآیند کلی بازیابی است زیرا تمایل به جدایش این عناصر بسیار پایین است و با استفاده از استخراج کننده های مختلف می توان آنها را از محیط های آبی مربوطه استخراج نمود. این مقاله یک بررسی عمیق در مورد استراتژی های بازیابی اجرا شده برای به دست آوردن عناصر نادر خاکی از منابع ثانویه متعدد است : رفتار استخراجی این عناصر؛ چالش ها، مزایا و معایب روش های پیشنهادی ؛ و همچنین فلوشیت های پیشنهادی برای جداسازی این عناصر از یکدیگر. همچنین ، نقش این عناصر در فن آوری های انرژی های تجدیدپذیر و سبز و جنبه های آینده فناوری بازیابی این عناصر از منابع ثانویه خلاصه و گزارش شده است .

عناصر نادر خاکی ، استخراج، بازیابی ، منابع ثانویه ، انرژی سبز