لیلا رحیمی بلوچی - دانش آموخته کارشناسی ارشد برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشگاه تهران
بهرام ملک محمدی

گاهی اوقات از واژه ریسک برای بیان آسیب پذیری استفاده می شود. در صورتی که آسیب پذیری فقط برای بیان ویژگی های ذاتی محیط های طبیعی به منظور تعیین میزان احتمال تحت تاثیر قرار گرفتن این محیطها بوسیله اثرات نامطلوب آلودگی ها است. ریسک به طور کلی شامل تعریف دو مشخصه می باشد: 1- آسیب پذیری محیط فیزیکی و آلودگی ها، 2- خطری که در نتیجه فعالیتهای انسانی حاصل می شود. این دو عامل در تعامل با یکدیگر می باشند به طوری که ممکن است آسیب پذیری بالا با خطر آلودگی کم و بر عکس آسیب پذیری کم با خطر آلودگی زیادتر وجود داشته باشد. به منظور دستیابی به یک روش مناسب و مؤثر برای حفاظت از منابع آب از آلودگی هایی که آنها را تهدید می کنند، روش های مختلف ارزیابی آسیب پذیری توسعه یافته اند. در این تحقیق در ابتدا روشهای مختلف ارزیابی آسیب پذیری آبهای سطحی و زیر زمینی مورد بررسی قرار گرفته و از میان روشهای موجود از روش شاخص WRASTIC جهت ارزیابی آسیب پذیری آبهای سطحی حوضه آبریز رودخانه جراحی واقع در جنوب کشور بهره گرفته شده است. در این روش ارزیابی بر اساس مشخصه های اصلی، وسعت منطقه و کاربری اراضی منطقه صورت می پذیرد. میزان ریسک بدست آمده از محاسبه این شاخص نشان دهنده ریسک بالای ناشی از فعالیتهای انسانی برای این محیط هیدرولوژیکی است. بر این اساس نظارت و کنترل فعالیتهای انسانی در مقیاس حوضه آبریز در جهت بهسازی شرایط بوم شناختی و منابع آبی این ناحیه ضرورت می یابد.

ارزیابی آسیب پذیری، منابع آب، شاخص WRASTIC، حوضه آبریز جراحی