محمد احمدی دهج - دانشگاه گیلان
محمود قاسم نژاد - دانشگاه گیلان
محسن زواره - دانشگاه گیلان
محمدعلی شیری - دانشگاه گیلان

امروزه کمبود آب آبیاری، وجود بیماری­های خاک­زی، عملکرد و کیفیت پایین محصول در بسترهای خاکی منجر به توسعه سیستم­های هیدروپونیک گردیده است. در این پژوهش، تاثیر پنج بستر کشت مختلف شامل ضایعات چای، نسبت­های حجمی ضایعات چای: زئولیت (۱:۳)، ضایعات چای: زئولیت (۱:۱)، ضایعات چای: زئولیت (۳:۱) و زئولیت: پرلیت (۲:۱) به­عنوان بستر کشت بدون خاک بر رشد و کیفیت میوه گوجه­فرنگی رقم’ گاوریش‘ بررسی گردید. نتایج نشان داد که نوع بستر بر ارتفاع ساقه و طول ریشه و نیز خصوصیات کیفی میوه از جمله سفتی بافت، ویتامین ث، میزان فنل کل و ظرفیت آنتی­اکسیدانی گوجه­فرنگی تاثیر معنی­داری داشته است. بالعکس، قطر ساقه، تعداد میوه و رنگ میوه­ها تحت تاثیر نوع بستر قرار نگرفت. با افزایش حجم ضایعات چای به زئولیت طول ریشه و ارتفاع ساقه کاهش یافته به­طوری­ که بیشترین ارتفاع گیاه در بستر زئولیت (۲:۱) پرلیت بدست آمد. همچنین همبستگی مثبتی بین میزان فنل کل و ظرفیت آنتی­اکسیدانی میوه­ها مشاهده شد. بنابراین، نتایج نشان داد که ضایعات چای به تنهایی یا همراه با زئولیت می­تواند بستر مناسبی برای کشت گوجه­فرنگی باشد.

زئولیت, ضایعات چای, گوجه فرنگی, کشت بدون خاک, کیفیت میوه