صابر حمزه پور - دانشجوی کارشناسی ارشد منابع آب، دانشگاه ارومیه
سیدعرفان حسینی مبرا
جواد بهمنش

آلودگی منابع آب زیرزمینی در حال حاضر یکی از مهم ترین مسایل زیست محیطی محسوب می شود. امروزه در کشور ما به ویژه در مناطق شمال غربی به علت بالا بودن سطح آب زیرزمینی مسأله دفع زباله ها و اثرات حاصل از ورود شیرابه های آنها به آبخوان های آبرفتی و آلودگی سفره های زیرزمینی پائین دست بر اساس ضخامت هیدرودینامیکی آنها در مسیر حرکت آب زیرزمینی بسیار مورد توجه می باشد که باعث گردیده است، با ورود حجم قابل توجهی از این آلودگی ها (نیترات، فلزات سنگین و ... ) به منابع آب زیرزمینی مورد استفاده جهت مصارف شرب و کشاورزی، در دراز مدت به صورت یک معضل اجتماعی درآید. در این پژوهش از ۱۲ چاه مورد بهره برداری در طول ۱۲ ماه سال (90-1389)، ۱۴۴ نمونه برداری بصورت ماهانه انجام شد و پارامترهای مهم آب زیرزمینی نظیر نیترات، PH، نیترات و ... نمونه ها اندازه گیری گردید. سپس داده توسط سیستم اطلاعات جغرافیایی در کل دشت پهنه بندی و تحلیل شد. نتایج نشان می دهد که بخش های جنوبی و حتی میانی دشت در مقایسه با شمال، از درصد پایین تری نیترات برخوردارند و تغییرات کمتری را در طول فصول مختلف سال می توان مشاهده کرد. فصل زمستان با میانگین مقدار 6/0 گرم در لیتر دارای بیشترین مقدار نسبت به فصول دیگر است که بدلیل شدت گرفتن افزایش نزولات جوی می باشد. مجاورت دشت به دریاچه ارومیه و تغذیه آب زیرزمینی از دریاچه بعنوان دلیل دیگر نیترات دشت نتیجه شده است.

کیفیت آبهای زیرزمینی- سیستم اطلاعات جغرافیایی- آلودگی – نیترات