ابراهیم رنجبر - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

بوف کور یک متن هنری با موضوع روان شناختی است . جهان بینی رمانتیک و شور عاطفی فضای دنیای شخصیت های این رمان را پر کرده است. بدون تردید، هدایت در نوشتن آن از آثار ادبی و هنری و نظریات روان کاوانه غربی از جمله فروید و یونگ متاثر شده است .  در این رمان تاثیر نظریه روان شناختی «سایه» و سنت «همزادنویسی» در عالم ادب روایی بیش از دیگر نظریات است . همه شخصیت های این رمان در حقیقت یک نفر و به عبارت دیگر سایه ها یا همزادانی از قهرمان هستند و خودنمایی شخصیت ها در پرسوناهای متفاوت موجب شکل گیری رمان، ساخته شدن دنیای آن و پیچیدگی زبان آن شده است. یکی از آثاری که بوف کور بیش از همه با آن اشتراکات و تشابهاتی دارد، فیلم نامه دانشجوی پراگ نوشته اورس است . این فیلم نامه در سال ۱۹۱۳ در آلمان به نمایش درآمد و در سال های ۱۹۲۶ بازسازی مجدد و در سال ۱۹۳۵ صداگذاری شد. هدف این نوشته یافتن مشترکات و تشابهات این دو اثر است . روش بررسی مطابقه دادن ساختار، مراحل شکل گیری، استفاده از ابزارها و نمادها، نقش های شخصیت ها، روابط شخصیت ها با قهرمان و پیام این دو اثر است . نتیجه بررسی نشان می دهد که مشترکات و تشابهات بوف کور با این اثر بیش از دیگر آثاری است که تا حال با بوف کور مقایسه شده اند و این مشترکات در زمینه هایی که در روش بررسی برشمردیم، دیده می شود.

بوف کور, هدایت, دانشجوی پراگ, اورس