هنگامه گلشنی - کارشناسی علوم تربیتی از دانشگاه پیام نور کاشمر
مهدیه کریمی - کارشناسی ارشد رشته مدیریت آموزشی از دانشگاه آزاد اسلامی مشهد

حرکت و جنبش نقش مهمی در بهداشت و تندرستی دارد و از عوامل تاثیرگذار در رشد و تامین سلامتی است. برای کودکان و نوجوانان،حرکت یکی از معمول ترین راه های ابراز توانایی جسمانی، فکری و عاطفی است. هر چند نباید ارزش فعالیت های بدنی را در تامین سلامتی، ایجاد نشاط و شادی، یادگیری مهارت ها و شکوفایی استعدادهای حرکتی و ورزشی انکار کرد. تا مدت های طولانی به منظور ایجاد و توسعه یک برنامه ورزشی، برخی از معلمان و مربیان تنها انجام دادن تمرینهای اختصاصی ورزشی (تمرینات مختص یک رشته ورزشی) را توصیه می کردند که این نگرش، قدیمی و منسوخ شده است. هم اکنون نیز در برخی از برنامه های ورزشی کودکان، هدف از تمرین های ورزشی کسب موفقیت و نتیجه گیری سریع بدون درنظر گرفتن این موضوع است که در آینده چه اتفاقی ممکن است برای یک خردسال یا نوجوان بیفتد. در واقع، برای نتیجه گیری سریع، کودکان در معرض تمرین های بسیار شدید و اختصاصی قرار می گیرند، بی آنکه زمان لازم به پایه ریزی زیربنا و اساس قوی و مستحکم اختصاص داده شود. این عمل مانند آن است که بکوشیم برجی را روی پایه های سست و ضعیف بنا کنیم. یقینا در ورزش هیچ فردی تمایل ندارد چنین نتایجی را تجربه کند. کودکان به تفریح و لذت بردن از ورزش نیاز دارند، اجرای تمرین سخت در انگیزه آنان برای شرکت در فعالیت های ورزشی تاثیر می گذارد و باعث می شود بعضی از آن ها از شرکت در فعالیت های ورزشی خودداری کنند. برای رسیدن به عملکرد موفق و برتر در یک رشته ورزشی، آموزش مهارت های ورزشی و تخصصی شدن ورزش، ضروری و مهم است، زیرا باعث انطباق و سازگاری جسمانی، تکنیکی، تاکتیکی و روانی نسبت به رشته ورزشی منتخب می شود. فرایند تخصصی شدن بسیار پیچیده است و بعد از شروع آن، نوع تمرین ها متفاوت می شود و همچنین شدت و حجم تمرین های فردی به طور مداوم و تدریجی افزایش خواهد یافت. در شروع این فرایند، باید سن فرد، الگوی رشد و تکامل او و توانایی ها و نیازهای خاص رشته ورزشی را مدنظر قرار داد و باعث توسعه و پیشرفت توانایی های حرکتی عمومی و همچنین اختصاصی رشته ورزشی شد. باید در نظر داشت که هدف ساعت درس تربیت بدنی در مدارس، پرورش قهرمان در رشته های ورزشی نیستدرباره سن شروع تخصصی شدن، نظریهها و دیدگاههای بسیاری وجود دارد. بعضی معتقدند که تکنیکها را باید قبل از بلوغ آموزش داد و تخصصی شدن را به بعد از بلوغ موکول کرد، اما با توجه به تنوع رشتههای ورزشی و همچنین نیازهای ویژه هر یک از آنها باید این موضوع را دقیقتر بررسی کرد.

ورزش در رده های سنین