علی رضا رئیسی - اداره زمن شناسی مناطق نفتخیز جنوب
یعقوب لاسمی - گروه زمین شناسی دانشگاه تربیت معلم تهران

سازند آسماری به سن الیگومیوسن، در جنوب باختر ایران شامل سنگ های کربناتی و در برخی مناطق ماسه سنگ ها و سنگ های تبخیری است. این سازند شامل سه بخش زیرین، میانی و بالایی است. در منطقه خوزستان، بخش ماسه سنگی اهواز و در منطقه لرستان بخش تبخیری کلهر گسترش دارد. این مطالعه جهت بررسی رخساره ها و تعیین محیط رسوبی سازند آسماری در فرو افتادگی دزفول جنوبی انجام گرفته است. دو برش شامل برش سطحی در تنگ تکاب (کوه خویز) و برش زیرسطحی در میدان نفتی رگ سفید بررسی شده است. مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی به شناسایی 13 میکروفاسیس انجامید که نشاندهنده ی محیط های رسوبی دریای باز، سد، تالاب و پهنه ی جزر و مدی هستند. تغییرات عمودی میکروفاسیس ها و منحنی مربوط به تغییرات نسبی عمق نشاندهنده ی دوچرخه ی بزرگ پسرونده سکانی در سازند آسماری است که هر کدام در برگیرنده چندین چرخه کوچکتر است. نخستین چرخه بزرگ که آسماری زیرین و میانی را در بر می گیرد با تناوبی از شیل قهوه ای و آهکهای دریای باز آغاز می شود و به رخساره ی کربناتی پهنه ی جزر و مدی و یا ناپیوستگی فرسایشی پایان می پذیرد. دومین چرخه رسوبی که آسماری بالایی را دربر می گیرد، با رسوبات کربناتی باز آغاز می شود و سرانجام با رخساره های کم ژرف تر و ناپیوستگی قبل از سازند گچساران پایان می پذیرد.