غلامعلی مقدم - استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد. ایران
نبی اله صدری فر - استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران. ایران
محمدجواد طالبی چاری - استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران. ایران

آیه شریفه الله نور السماو ات و الا رض نور،(۳۵، بدون شک یکی از آیات مشکله قرآن کریم از جهت لفظ و معنا است، برخی به توقف در این سنخ آیات حکم کرده اند و قائلان به امکان فهم و تفسیر نیز دراینباره به تعدد سخن گفتهاند، در این میان دو مواجهه ظاهری مشتق گرا و باطنی مبدا گرا دردسته بندی این تفاسیر، شایسته التفات است، نگاه مشتق گرا، نور را به معانی مشتق مانند هادی، منور، نور، مدبر، خالق، مزین، ناظم، الظاهر بنفسه، المظهرلغیره و ... تحویل نموده و تفاسیر باطنی از عینیت و مساوقت نور با حقیقت وجود و تعینات آن سخن گفته اند. باطن گرایی اگرچه جریانی عرفانی است، امادر فضای عرفان شیعی و تفاسیر عرفانی شیعی نمود بیشتر و بهتری پیداکرده و تفاسیر عرفانی سنی در فضای غالب خود، تابع همان نگاه ظاهری بوده و جزبه ندرت از تاویل حقیقت وجود و ذات حق به نور بهره نبردهاند. در این مقاله با روش تحلیلی به مطالعه این دو نگرش در تفسیر آیه نور پرداخته و نشانداده ایم نگرش باطنی در عرفان شیعه و تفاسیر عرفانی شیعی به رشد و بالندگی بیشتری دست یافته، از وحدت و انسجام بیشتری برخوردار بوده و در صورتتبیین صحیح، میتواند تفسیر دقیقتری از این آیه نسبت به تفاسیر مشابه به شمار آید.

آیه نور؛ تفسیر عرفانی آیه نور؛ تفسیر عرفانی شیعه؛ عرفان سنی.