علی اکبر دیمیادی - کارشناس محیط زیست اداره کل حفاظت محیط زیست استان قم
محمود علی رکنی - مدیر کل حفاظت محیط زیست استان قم
سیدرضا موسوی - کارشناس محیط زیست اداره کل حفاظت محیط زیست استان قم)
طیبه روشن - کارشناس محیط زیست

خاک‌های مازاد و نخاله‌های ناشی از ساختمان‌سازی، بازسازی، تعمیر، تخریب و سایر سازه‌های مهندسی و همچنین ضایعات واحدهای سنگبری از جمله پسماند‌های شهری است که امروزه با توجه به نرخ تولید و اثرات آن مورد توجه خاص قرار گرفته است. تخلیه در مکان‌های غیر مجاز علاوه بر ایجاد منظره نازیبا، آلودگی خاک و تخریب اراضی کشاورزی، صرف هزینه‌های بالای پاکسازی، آلودگی زیست محیطی، از بین رفتن پوشش گیاهی و مراتع و ... را نیز در پی دارد.به منظور بررسی وضعیت تخلیه نخاله‌های ساختمانی و ضایعات سنگبری در مبادی ورودی شهر قم مطالعه‌ای در سال 1388و 1389 انجام گرفت. در این مطالعه ضمن بازدید میدانی و برداشت‌های زمینی بوسیله GPS و همچنین با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای بوسیله نرم افزار ArcGIS9.3 محدوده‌های آلوده به نخاله ساختمانی و ضایعات سنگبری پهنه‌بندی و نقشه آنها تهیه شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که بیش از 665 هکتار از اراضی مبادی ورودی‌های شهر قم به خاک و نخاله ساختمانی و ضایعات ناشی از فعالیت واحدهای سنگبری آلوده شده و اراضی موصوف از حیض انتفاع خارج گردیده است.با توجه به استقرار بیش از 200 واحد سنگبری در استان قم بیشترین بار آلودگی مبادی ورودی شهر قم ناشی از فعالیت این گونه واحدها در گذشته بوده که در حال حاضر با توجه به شناسایی و معرفی 5 سایت مجاز جهت تخلیه نخاله ساختمانی و ضایعات سنگبری در اطراف شهر قم تخلفات ناشی از تخلیه غیر مجاز کاهش یافته است.

تخریب اراضی، نخاله ساختمانی، شهر قم، ضایعات سنگبری