فریدون یزدانی - استادیار گروه علوم تربیتی،دانشگاه پیام نور
نسیمه آتش افراز - دانشجوی کارشناسی ارشد،تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش،دانشگاه پیام نور

هدف اصلی این پژوهش ، تحلیل محتوایی کتاب درسی تربیت دینی ومعارف قرآنی پایه دوازدهم رشته ادبیات وعلوم انسانی از نظر میزان توجه به عناصرعمل واخلاق در الگوی هدف گذاری برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران بوده است . روش تحلیل محتوای پژوهش حاضر، آنتروپی شانون و واحد تحلیل نیز صفحات (متون، پرسشها، تمرینها وتصاویر) بودند جامعه ی آماری این پژوهش کل صفحات کتاب درسی تربیت دینی ومعارف قرآنی پایه دوازدهم رشته ادبیات وعلوم انسانی در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بوده است . نمونه پژوهش کل کتاب درسی بوده است ، که نمونه با حجم جامعه برابر بوده است .ابزار جمع آوری داده ها در این پژوهش سیاهه تحلیل محتوا محقق ساخته برگرفته شده از سند تحول بنیادین آموزش و پروش تهیه شده است .نتایج نشان داد که میزان توجه به مولفه های عناصر عمل را در محتوای کتاب درسی تربیت دینی ومعارف قرآنی پایه دوازدهم رشته ادبیات وعلوم انسانی نشان می دهد. همانطور که در جدول مشاهده می شود از مجموع ۱۱۵ واحد شمارش شده برای مولفه های موردنظر، بیشترین واحد یعنی ۵۳واحد به مولفه دعا و توسل و کمترین واحد یعنی ۷ واحد به مولفه مفهوم فضایل و رذایل اشاره دارد و بیشترین ضریب اهمیت در کتاب درسی تربیت دینی ومعارف قرآنی پایه دوازدهم رشته ادبیات وعلوم انسانی مربوط به مولفه اهمیت کار با ضریب اهمیت ۱۹۶,۰و کمترین ضریب اهمیت مربوط به مولفه انجام تقوای الهی با ضریب اهمیت ۱۱۶,۰ است . و همچنین نتایج نشان می دهد که میزان توجه به مولفه های عنصر اخلاق را در محتوای کتاب درسی تربیت دینی ومعارف قرآنی پایه دوازدهم رشته ادبیات وعلوم انسانی نشان می دهد. همانطور که در جدول مشاهده می شود از مجموع ۱۸۲ واحد شمارش شده برای مولفه های موردنظر، بیشترین واحد یعنی ۵۴ به مولفه اهمیت کار واحد یعنی ۱۵ واحد به ارزشمندی علم اشاره دارد.و بیشترین ضریب اهمیت در کتاب درسی تربیت دینی ومعارف قرآنی پایه دوازدهم رشته ادبیات وعلوم انسانی مربوط به مولفه فناوری هاب نوین با ضریب اهمیت ۱۸۲,۰ و کمترین ضریب اهمیت مربوط به مولفه انجام واجبات و ترک محرمات با ضریب اهمیت ۱۲۷,۰ است .

کتب تربیت دینی . معارف اسلامی ،عنصر عمل و اخلاق،تحلیل محتوا