فاطمه صحرایی - کارشناسی ارشد، علوم تربیتی، دانشگاه اراک، اراک.
شمس الدین هاشمی مقدم - دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه اراک.

با توجه به تحقیقات فراوانی که همواره در حیطه ی یادگیری انجام میگیرد و تاثیر روشهای مختلف تدریس را در یادگیرنده بررسی میکند، آنچه که در این پژوهش مورد تاکید قرار گرفته است؛ نظریه ی یادگیری زایشی است که، بر یادگیرنده به عنوان نقش فعال در امر یادگیری دقت دارد. ویتراک، ضمن بیان این نظریه، از عوامل خارج از وجود یادگیرنده نیز غافل نبوده است و توجه به این عوامل را در جریان آموزش و یادگیری موثر دانسته است. به طورکلی یادگیری زایشی در جهت رسیدن به یادگیری عمیق، وجود دو ویژگی خودتنظیم کننده بودن و خودانگیخته بودن را به عنوان اهداف مهم آن مطرح کرده است. در مطالعه ی حاضر، بررسی تاثیر الگوی مبتنی بر نظریه ی یادگیری زایشی بر یادگیری مفاهیم نظری و عملی در دانشجویان به عنوان هدف مطرح شده اند، که بر خلاف تحقیقات دیگر، علاوه بر مفاهیم نظری، به مفاهیم عملی نیز در رابطه با یادگیری زایشی پرداخته شده است. بدینترتیب؛ یک کلاس سی و چهار نفره، به دو گروه واحد هفده نفره با روش نمونه گیری غیرتصادفی تقسیم شدند، که جهت هماهنگی بین دانشجویان از پیش آزمون استفاده شد. همچنین جهت انجام مقایسه ی نتایج در دو گروه آزمایش و گواه از روش ضریب همبستگی t با استفاده از نرم افزار spss استفاده شده است.نتایج تحقیق عبارت بود از: بین دانشجویان آموزش دیده با الگوی یادگیری زایشی نسبت به دانشجویان آموزشدیده با الگوی طراحی به روش متعارف در یادگیری مفاهیم نظری تفاوت قابل ملاحظه ای دیده نشده است. اما در رابطه با متغیر یادگیری مفاهیم عملی دانشجویان آموزش دیده با الگوی یادگیری زایشی نسبت به دانشجویان آموزش دیده با روش متعارف عملکرد بهتری داشته اند.

یادگیری زایشی؛۳ یادگیری۴؛ الگوهای آموزشی.