علی جوادی - کارشناس ارشدکشاورزی
مسلم پورنصرت - کارشناس ارشد مدیریت دولتی
صغری عبدالرزاقی - کارشناس شیمی کاربردی
رضا کایلی - دانشجوی کارشناسی ارشد

مصرف لجن در کشاورزی دارای مزیت‌هایی مانند تأمین مواد مغذی برای گیاه و بهبود بافت خاک می‌باشد ولی وجود باکتری‌ها، ویروس‌ها، تخم انگل‌ها و فلزات سنگین بیشتر از حد استاندارد باعث تجمع مواد در خاک و گیاه شده و مصرف آن برای انسان و سایر موجودات و محیط زیست خطرناک می‌باشد از اینرو تعیین دقیق مواد موجود در لجن فاضلاب و تجمع آن در گیاه و خاک کاملاً ضروری بوده و یکی از راهکارهای مهم مدیریت در مصرف لجن فاضلاب و حفظ و پایداری محیط زیست می‌باشد. هدف این تحقیق بررسی ترکیبات موجود در لجن فاضلاب شهری زنجان و مقایسه آن با استانداردهای جهانی و تعیین سطح کلاس لجن از لحاظ بار میکروبی، میزان پاتوژنها ، تخم انگلها و فلزات سنگین بود و در مرحله بعدی راهکارهای مناسب جهت استفاده بهینه در کشاورزی پیشنهاد ‌گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که فاضلاب شهری زنجان از نظر استاندارد بار میکروبی USEPA در کلاس Bقرار دارد و میزان فلزات سنگین (کبالت، نیکل، کادمیوم، سرب، روی، مس) آن کمتر از حد مجاز مقادیر استاندارد جهانی است و از نظر پاتوژن انسانی و تخم انگل‌ها مواردی مشاهده نگردید. لذا محدودیت مصرف لجن فاضلاب شهری زنجان، با توجه به نوع محصول تولیدی و زمان برداشت محصول در زمینهای کشاورزی توصیه می‌گردد.

تصفیه خانه فاضلاب شهری زنجان، لجن خشک ، کود کشاورزی، استاندارد حفاظت محیط زیست آمریکا