بهاره جعفری بجد - دکترای حرفه ای دامپزشکی، دانشکده ی دامپزشکی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
محمد رهنما - دانشیار بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، دانشکده ی دامپزشکی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
مجید علیپوراسکندانی - دانشیار بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، دانشکده ی دامپزشکی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
علی افشاری مقدم - مربی گروه تغذیه و اصلاح نژاد دام، دانشکده ی دامپزشکی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

مقدمه: در سالهای اخیر توجه خاصی به استفاده از مواد نگهدارنده ی طبیعی در غذاها به جای نگهدارنده های شیمیایی شده است. شیوه ی مطالعه: در این مطالعه، اثر ضد میکروبی اسانس زیره ی سبز و زیره ی سیاه با باکتری باسیلوس سرئوس (Bacillus cereus) در دمای ۱۰ درجهی سانتیگراد در شیر استریلیزه بررسی گردید. با کتری باسیلوس سرئوس در محیط کشت آبگوشت مغذی بازیابی گردید. پس از آن مقادیر (۳)۱۰ باکتری در هر سی سی شیر انتخاب و در ظروف شیر که از قبل اتو کلاو شده تلقیح گردید. در ادامه غلظت های صفرر ۰۳ / ۰ ، ۰۶ / ۰ ، ۱ / ۰ ، ۲ / ۰ ، ۱ و ۲ درصد از اسانس گیاه زیره ی سبز و غلظت های صفر، ۰۳ / ۰ ، ۰۶ / ۰ ، ۱ / ۰ ، ۲ / ۰ ، ۱ ، ۵ / ۱ و ۲ درصد از اسانس گیاه زیره ی سیاه را به داخل ظروف شیر استرلیزه اضافه گردید. پس از آن مطالعه ی وضعیت باکتری در روزهای صفر، ۱ ، ۳ ، ۶ ، ۹ ، ۱۲ ، ۱۵ ، ۱۸ و ۲۱ توسط Spread plate count انجام گرفت. سپس با توجه به میزان لگاریتم داده های حاصل، آنالیز واریانس اندازه های تکراری انجام شد. یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده مشخص گردید، اسانس زیره ی سبز و زیره ی سیاه دارای اثر ممانعت از رشد معنی داری بودند (۰۵ / ۰ < p value). نتیجه گیری: در این بررسی، اسانس های زیره ی سبز و زیره ی سیاه، اثر مهارکنندگی خوبی را بروی باسیلوس سرئوس در شیر از خود نشان دادند. نتایج حاکی از برتری زیره ی سبز نسبت به زیره ی سیاه در این خصوص بود.

باکتری باسیلوس سرئوس، زیره ی سبر، زیره ی سیاه، شیر استریلیزه