خدیجه حبیبی - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، مدیر دبستان شهید جمالی گل نشین ساری

در دنیای امروز ، تساهل و مدارا دو مقوله مهم در بهبود روابط فردی ، به شمار می روند. مدارا نوعی توانایی و تعهد به شناخت ، احترام و مشارکت کردن، گفتگو و توافق با کسانی است که متفاوت هستند و تساهل تحمل کردن دیگران و در واقع حمل تفاوت هایی است که ما در رابطه با دیگران احساس می کنیم. شعر معاصر ایران مملو از مولفه هایی است که در صدد ترویج و تبیین این دو واژه ی دانش جامعه شناسی است و در این میان شعر شهریار سهم عمده ای را بر عهده دارد. در این نوشتار ، پس از آشنایی با مفاهیم تساهل و مدارا و مصادیق آن در متون دینی و ادبی، به بازتاب آن در شعر شهریار بپرداخته شد و بعد از تجزیه و تحلیل قرار داده و عوامل برجسته ی این اصل مهم ریشه یابی گردید. این نوشتار با در نظر گرفتن شاخص های مهم مدارا و تساهل، به بررسی آن دسته از اشعار شهریار پرداخته که در آن ها به این مقوله توجه نشادن داده شد. با مطالعه آثار شهریار از این دیدگاه ، روشن می شود که در شعر او، دعوت به تساهل و مدارا با دشمن ، صلح و سازش با همه، وفاداری، خلق نیک، شکرگزاری، مهر و محبت، شفقت، کرم، احسان و صبر، یاری کردن دیگران و حس مسئولیت و انواع مولفه های سرمایه اجتماعی ، از جمله ی برجسته ترین مولفه های مدارا و تساهل به شمار می روند. با توجه به یافته های پژوهش، می توان گفت مقتضیات عصر شاعر و ویژگی های روحی و شخصیتی شاعر ، در شکل گیری دیدگاه او نسبت به مقوله مدارا و تساهل بسیار موثر بوده است.

تساهل ، مدارا ، ادبیات معاصر ، شهریار