ناهید صالحی مستعلی بگلو - کارشناس ارشد علوم قرآن و حدث، معاون پرورشی دبیرستان ابوریحان مقطع متوسطه اول

موضوعی که در این پژوهش به آن پرداخته شده است، بررسی دنیاگرایی از منظر نهج البلاغه می باشد. دنیا به عنوان جایگاهی که هر انسانی در آن قرار خواهد گرفت و برهه ای از حیات انسانی خود را در آن سپری خواهد کرد ، از اهمیت خاصی برخوردار است. بر همین اساس آیات و روایات درباره دنیا و دنیاگرایی فراوان آمده که بیشتر آنها به هشدار انسان از فریفته شدن وی به ظواهر فریبنده آن پرداخته، زیرا خداوند این جهان را سرای موقت و به هدف عمل در آن و اندوختن توشه برای سرای ابدی آخرت آفریده است و این حیات دنیا در مقایسه با آخرت یک متاع اندکی است که زودگذر است و قرار و ثباتی در آن نخواهد بود. در این تحقیق برای تبیین دنیا و دنیاگرایی در نهج البلاغه در ابتدا به شناخت دنیا و اقسام آن و سپس به دنیای ممدوح و مذموم و روش مواجهه با آنها پرداخته شد. روش تحقیق از نوع توصیفی و تبیینی بود. نتایج پژوهش نشان داده است که دنیاگرایی هم از دیدگاه قرآن و هم روایات و نهج البلاغه امری مذموم و بیش از آن آفت تلقی شده است. از دیدگاه نهج البلاغه مصادیق دنیاگرایی، ناعدالتی، هرج و مرج، فساد اخلاقی، وابستگی به مال و فرزند، وابستگی به علم و مقام علمی، وابستگی به پست، مقام اجتماعی می باشد. عوامل متعددی از جمله ضعف ایمان سبب دنیاگرایی می گردد و پیامدهای فردی دنیاگرایی در کلام امام علی (ع) در نهج البلاغه پستی و کوچکی، نارضایتی به هنگام عدالت ، طمع و بردگی همیشگی ، خروج از قناعت و داخل در ذلت ، افزون طلبی و هلاکت ابدی، بخل و عدم انفاق، حسادت، رقابت و دشمنی برسر دنیا، بهره بردن شیطان، تجمل گرایی، مغرور شدن به دنیا می باشد.

دنیا گرایی، نهج البلاغه، دنیای ممدوح ، دنیای مذموم، آخرت