سعید ملکی - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز
داود حاتمی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه سیستان و بلو

شهرنشینی و توسعه شهری یکی از پدیده های دوران معاصر است. با توسعه روزافزون مناطق شهری در دهه های اخیر و پیشی گرفتن شهرنشینی بر شهرسازی که با معضلات عدیده ای مانند افزایش بی رویه جمعیت، توسعه غیرهدفمند کالبدی شهرها و افزایش آلودگی های زیست محیطی همراه بوده، فضاهای سبز نقش مهمی در حفظ و تعادل محیط زیست شهری و تعدیل آلودگی هوا پیدا کرده اند . در شهر ایذه که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است ، کمبود شدید فضای سبز شهری محسوس می باشد . به طوری که بر اساس یافته های این تحقیق با توجه به جمعیت 113456 نفری شهر ایذه در سال 1388 ، با بعد خانوار2/5 نفر ، در مجموع سرانه فضای سبز 30/3 ( فضای سبز عمومی ، خصوصی و حفاظتی ) ، متر مربع می باشد ؛ که با استاندارد وزارت مسکن و شهرسازی که سرانه 12 متر سرانه را مطلوب می داند ، فاصله زیادی دارد . در عین حال توزیع فضایی آن نیز بسیار نامتعادل و نامتناسب است . چنانکه 96 درصد فضای سبز در منطقه 1 شهر قرار داشته و منطقه 2 شهر فقط 4 درصد از فضای سبز شهر را به خود اختصاص داده است . علاوه بر این میزان برخورداری 5 ناحیه شهر بسیار ناعادلانه است به صورتی که ناحیه 3 منطقه 1 شهر با اشغال 81/21 درصد مساحت شهر و داشتن جمعیتی معادل 17623 ، که کم جمعیت ترین ناحیه شهر است دارای سرانه ای برابر 003/14 متر مربع می باشد ، و در مجموع 19/82 درصد فضای سبز شهر را به خود اختصاص داده است . و ناحیه 2 ، منطقه دو شهرستان با اشغال 60/20 درصد از مساحت شهر و جمعیتی معادل 22986 ، دارای سرانه ای معادل 12/0 ، متر مربع می باشد که در مجموع 98/0 ، درصد مساحت فضای سبز شهر را به خود اختصاص داده است . پژوهش حاضر که بر اساس روش توصیفی و تحلیلی با استفاده از آمار و اطلاعات مختلف صورت گرفته است، نشان می دهد که برخلاف استانداردهای ملی و بین المللی ارایه شده برای سرانه فضای سبز، در این شهر سرانه فضای سبز بسیار پایین و توزیع فضای آن در نواحی پنج گانه شهر ایذه نیز متعادل نیست و در این زمینه با نارسایی شدید مواجه است. و در آخر با استفاده از یک مدل مطلوب ، سرانه فضای سبز مناسبی برای شهر ایذه پیشنهاد گردیده است .

شهر ایذه ، کاربری فضای سبز، سرانه فضای سبز، استاندارد، توزیع فضایی