رامین جهانگیرفرد - Faculty of Veterinary Medicine, Urmia University, Urmia, Iran
احمد رضا راجی - Department of Comparative Histology, Faculty of Veterinary Medicine, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
امیر مقدم جعفری - Department of Toxicology, Faculty of Veterinary Medicine, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
حسین نورانی - Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

زمینه و هدف: نانوذرات تیتانیوم دی اکساید ترکیبات شیمیایی هستند که در مواد صنعتی و غذایی از جمله مواد آرایشی، خمیردندان، مواد رنگی و سفید کردن شیر بدون چربی به وفور استفاده می­شود. ویتامین  Eیک ترکیب رژیم غذایی که به عنوان یک آنتی اکسیدان مهاری رادیکال­های آزاد می­باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثر محافظتی ویتامین E بر تغییرات هیستومورفومتری، پارامترهای بیوشیمیایی و استرس اکسیداتیو همچنین غلظت تستوسترون است. مواد و روش­ ها: در مطالعه حاضر، ۳۵ موش بالغ نر به ۷ گروه کنترل و آزمایشی تقسیم بندی شدند. گروه­های آزمایشی تیتانیوم دی اکساید را با دوز ۵/۲، ۵ و ۱۰ میلی گرم بر کیلوگرم و همچنین گروه کنترل مثبت ویتامین E را با دوز ۱۰۰ واحد بین المللی به صورت خوراکی دریافت کردند. بعد از تیمار، حیوانات از طریق جابجایی مهره­های گردنی آسان کشی شدند و نمونه­های بیضه اخذ شدند. سطح ۰۵/۰p< معنی­دار در نظر گرفته شد. نتایج: نتایج هیستومورفومتری نشان داد که وزن بیضه و بدن، ضخامت کپسول بیضه، قطر لوله­های منی ساز، ارتفاع اپیتلیوم زایا، شاخص­های اسپرماتوژنز و میوز کاهش یافتند. در حالی که ضریب سلول­های سرتولی و ضریب جایگزینی مجدد سلول­های اسپرماتوگونی تغییرات معناداری نداشتند. همچنین، نتایج بیوشیمیایی نشان داد افزایشی در مالون دی آلدئید و کاهشی در ظرفیت آنتی اکسیدانی تام، فعالیت آنزیم کاتالاز، میزان پروتئین همچنین غلظت تستوسترون مشاهده شد (۰۵/۰p<). نتیجه گیری: نانوذرات TiO۲ با دوز بالا باعث ایجاد اثرات سوء پاتولوژیکی می­گردد. در حالی که ویتامین E توانست اثرات سمی تیتانیوم دی اکساید را بر روی بافت بیضه حیوانات مورد مطالعه بهبود بخشد.

Histomorphometry, Mice, Testis, Titanium dioxide, Vitamin E, هیستومورفومتری, موش, بیضه, تیتانیوم دی اکساید, ویتامین E