صدیقه صادق آبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین
مریم چرخچیان - استادیار گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

مشخصه رفتاری بدیع سکونتگاه دانشجویی، زندگی جمعی می باشد. این بخش از زندگی گرچه موقتی است، اما تقریبا شامل تمام نیازهای فضایی و روانی یک فرد در خانه است. شناسایی الگوهای رفتاری دانشجویان خارجی در طراحی معماری خوابگاه بسیار مهم است زیرا به ایجاد فضای زندگی راحت، ایمن و مساعد برای یادگیری کمک می کند. درک پیشینه فرهنگی و عادات دانشجویان خارجی می تواند به معماران و طراحان کمک کند تا خوابگاهی را ایجاد کنند که پاسخگوی نیازها و انتظارات آن ها باشد. حال در این پژوهش سعی بر آن است تا با بررسی الگوهای رفتاری متفاوت از سوی دانشجویان بین الملل به شاخص های تاثیرگذار بر طراحی خوابگاه های دانشجویی برای دانشجویان غیر ایرانی از میان کشورهای اسلامی موردپژوهش در بستر این تحقیق به کاوش بپردازیم. تحقیق کیفی به عنوان منبعی از روش جهانی برای ارزیابی کل اشیاء و روش توصیفی تحلیلی برای ساختاردهی پژوهش به منظور انجام داده های اولیه و ثانویه مربوط به فعالیت ها، مردم و استفاده از فضاها استفاده می شود(Wanita Subadra Abioso, Sugeng۲۰۱۷). در پژوهش حاضر علاوه بر شیوه های غیر مداخله گر شامل حضور مستقیم در فضا و ثبت رویدادها، به شیوه ی میدانی یک نمونه ۱۰۰ تایی از دانشجویان ساکن در مجتمع خوابگاهی خواهران ساختمان شهید بابایی دانشگاه بین الملل امام خمینی (ره)-قزوین، در مقاطع مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری مورد مطالعه قرار گرفتند و از طریق پرسشنامه باز و تحلیل محتوایی داده های کیفی ضمن شناسایی الگوهای رفتاری متفاوت از دانشجویان خارجی ساکن در خوابگاه، مولفه های موثر در طراحی شامل الگوهای جاری رفتاری، ویژگی های کالبدی و غیر کالبدی خوابگاه استخراج شد.. بنا بر پژوهش انجام شده مهم ترین عوامل و عناصری که در طراحی خوابگاه های دانشجویی باید مدنظر قرار گیرند به شرح زیر است: رعایت سلسله مراتب فضایی، تعریف عرصه های فعالیتی، ایجاد نقاط مکث و تعامل، تفکیک مرز بین فضای عمومی و خصوصی و تعریف حریم خصوصی برای دانشجویان در هر اتاق.

مولفه های طراحی، خوابگاه دانشجویی، الگوهای رفتاری، خوابگاه های بین المللی