مسعود مددی - دانش آموخته دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
زهره مشاک - دانشیار، گروه بهداشت مواد غذایی، دانشکد ه دامپزشکی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
غلامرضا شاه حسینی - استادیار پژوهشکده کشاورزی هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی، کرج، ایران

آبزیان از جمله ماهی ها همواره جز فسادپذیرترین منابع پروتئینی بوده اند. برای افزایش مدت زمان نگهداری این منابع راه های زیادی از جمله پرتوتابی وجود دارد. در این مطالعه اثر پرتوتابی با پرتو گاما روی بار میکروبی و میزان کل ازت فرار گوشت ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) مورد بررسی قرار گرفت. در ابتدا گوشت این گونه ماهی با دزهای ۵/۱، ۵/۲ و ۵/۳ کیلوگری پرتوی گاما پرتوتابی شده و متعاقبا به یخچال در دمای ۴ درجه سلسیوس منتقل گردید. طی روزهای اول، هفتم و چهاردهم پس از پرتوتابی (پس از انتقال به یخچال) میزان کل باکتری و میزان ازت کل فرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با استفاده از دزهای مختلف پرتوتابی گاما میزان بار میکروبی و میزان ازت کل فرار تا حد زیادی کاهش می یابد. در بین دزهای پرتوتابی شده دز ۵/۳ کیلوگری بیشترین کاهش این شاخص‎ها را نشان داد، اما با توجه به این که بین گروه ۵/۲ و ۵/۳ کیلوگری اختلاف آماری معنی داری وجود نداشت، دز ۵/۲ کیلوگری به عنوان دز مناسب برای پرتوتابی ماهی قزل آلای رنگین کمان و نگهداری متعاقب آن در شرایط یخچالی پیشنهاد شد.

ازت کل فرار, پرتوتابی گاما, ماهی قزل آلای رنگین کمان, میزان کل باکتری ها