سیدکمال الدین علامه - بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان؛ ایران
محسن راستی - بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان؛ ایران
احمدرضا رنجبری - بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان؛ ایران
وحید نعمان - موسسه تحقیقات واکسن و سرمسازی رازی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
مسعود برومند جزی - بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان؛ ایران

سلنیوم یکی از عناصر ضروری برای گاو شیری به ویژه برای تولید مثل آن محسوب می شود. این مطالعه به منظور تعیین میزان سلنیوم خون گروه های مختلف گاوشیری در گاوداری های صنعتی استان اصفهان و همچنین اثر فصل(تابستان و زمستان) بر غلظت آن در قالب طرح بلوک کامل تصادفی انجام شد. بدین منظور ۵۵۳ راس گاو از ۱۷ واحد گاوداری صنعتی در نقاط مختلف جغرافیایی استان انتخاب گردید. جمعیت هر گاوداری به ۵ گروه مختلف شامل گاوهای پرتولید (۱۵۴ راس)، گاوهای تازه زا (۱۱۸ راس)، خشک و تلیسه آبستن (۱۲۱راس)، تلیسه های غیرآبستن (۸۱ راس) و گوساله ها (۷۹ راس) تقسیم شدند. میزان سلنیوم خون به وسیله دستگاه اتو آنالایزر آلفا کلاسیک به روش غیرمستقیم و با اندازه گیری فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز تعیین گردید. براساس نتایج، میانگین غلظت سلنیوم خون در گاوهای پرتولید  برابر ۲۱/۰ میلی گرم بر لیتر، گاوهای تازه زا ۱۸/۰ میلی گرم بر لیتر، خشک و تلیسه آبستن ۲۴/۰ میلی گرم بر لیتر، تلیسه های غیرآبستن ۲۴/۰ میلی گرم بر لیتر و گوساله ها ۲۱/۰ میلی گرم بر لیتر بدست آمد. گاوهای خشک و تلیسه آبستن و همچنین تلیسه های غیرآبستن با بیشترین میزان سلنیوم خون نسبت به گاوهای پرتولید، تازه زا و گوساله ها تفاوت معنی داری نشان دادند (۰۵/۰>P). کمترین میزان سلنیوم خون نیز به گاوهای تازه زا تعلق داشت که با سایر گروه ها تفاوت معنی داری نشان داد (۰۵/۰>P). بین گروه های مختلف گاو شیری از نظر میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز تفاوت معنی داری مشاهده نشد. میانگین غلظت سلنیوم خون در تابستان (۱۲۹ راس) ۰.۰۸± ۰.۲۱   میلی گرم بر لیتر و در زمستان (۱۷۴ راس) ۰.۰۶±۰.۲۰  میلی گرم بر لیتر بود که نشان دهنده عدم تاثیرمعنی دار فصل بر میزان سلنیوم خون بود. همچنین، مقایسه هر گروه گاوشیری با هم گروه خود در گاوداری های مختلف نیز وجود تفاوت معنی دار از نظر میزان سلنیوم خون را به اثبات رسانید (۰۵/۰>P). توصیه می شود، ابتدا میزان سلنیوم خون گله بررسی شود و سپس مکمل سلنیوم زیر نظر متخصص تغذیه دام مورد استفاده قرار گیرد.

گاو شیری, صنعتی, مکمل, خون, سلنیوم, گلوتاتیون پراکسیداز, اصفهان