بنفشه صرافی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
علی چراتی
بهنوش جعفری

آلودگی فلزات سنگین در اراضی کشاورزی و محصولات کشاورزی به یک نگرانی جهانی مبدل شده است و این به دلیل پتانسیل انباشتگی بیولوژیکی و تجزیه ناپذیری آنها است. هدف از این پژوهش تعیین پراکنش فلز سنگین سرب در اراضی زراعی حوزه زیر سد البرز (سیاهرود-بابلرود)، با استفاده از روش زمین‌آمار، به منظور تعیین مناطق آلوده می‌باشد. بدین منظور 161 نمونه خاک به صورت مرکب با فواصل (2 کیلومتر× 2 کیلومتر) نمونه‌برداری و مختصات جغرافیایی نقاط با GPS ثبت شد. غلضت سرب کربناتی با عصاره‌گیر NA2EDTA 005/0 مولار و سرب کل با عصاره‌گیر HNO3 4مولار اندازه‌گیری شد. سپس نقشه پراکنش غلظت سرب در محیط ARCGIS با روش کریجینگ معمولی رسم شد. ‌صحت روش کریجینگ مورد استفاده به روش جک نایف بررسی شد. نتایج نشان داد میزان سرب به حد سمیت نرسیده، درحالیکه در برخی مناطق غلظت آن بالاست. به نظر می‌رسد منشا زمین شناسی، پدوژنیک و فعالیت انسانی عامل ایجاد سرب در خاک منطقه است. همچنین، اراضی شهری و نزدیک جاده از غلظت سرب بیشتری برخوردار هستند که می‌توان آن را ناشی از سوخت بنزین اتومبیل‌ها دانست.

پهنه‌بندی، سرب، کریجینگ، آلودگی